آب مروارید / پیشگیری و تشخیص و درمان آب مروارید
آب مروارید چیست؟
آب مروارید یا Cataract یک بیماری چشمی است که با كدر شدن عدسی چشم مشکلاتی را برای بینایی فرد به وجود می آورد. در اوایل ایجاد بیماری، مشکل با کمک نور بیشتر و عینک کمتر می شود. اما با گذشت زمان انجام عمل جراحی برای سلامت بینایی امری ضروری محسوب می شود. جراحی آب مروارید یک عمل بسیار موثر و کم خطر می باشد.
بنابه گفته فارس ایندکس: عدسی چشم از پروتئین و آب ساخته شده است. عدسی شفاف است و نور می تواند از آن عبور کند. اگر قسمتهایی از عدسی کدر شود (با تغییر پروتئین ها) نور نمی تواند به درستی به شبکیه برسد و مشکلاتی را در بینایی ایجاد می کند که به آن آب مروارید می گویند. زمانی که فقط بخش کوچکی از عدسی دچار مشکل شود آب مروارید بیماری جدی ای محسوب نمی شود اما مشکل اینجاست که اکثر مواقع بیماری پیشرفت می کند و بخشهای بیشتری را درگیر می کند. اگر آب مروارید در اثر از افزایش سن ایجاد شده باشد ممکن است طی چند سال پیشرفت کند اما همین امر در افرادی که بیماری دیابت دارند و یا در سنین جوانی هستند احتمال دارد با گذشت چند ماه پیشرفت زیادی داشته باشد. درمورد دلایل ابتلا به آب مروارید مواردی ذکر شده است اما هنوز دلایل قطعی آن مشخص نیست. عواملی از جمله بیماری دیابت، سیگار كشیدن، و زیاد در معرض نور خورشیدن بودن مواردی هستند که برای ابتلا به دیابت ذکر شده اند.
علائم آب مروارید
شایع ترین علائم این بیماری عبارتند از:
- تار شدن یا محو شدن بینایی.
- دید كم در شب.
- دو بینی یا چند بینی (كه با افزایش شدت آب مروارید وضعیت بدتر میشود).
- حساس شدن به نور و روشنایی: درخشندگی زیاد نور اتومبیلها در شب، خیرگی و پخش نور چراغها و نور آفتاب، دیدن هاله اطراف چراغها.
- كم رنگ شدن یا محو شدن رنگها.
- افزایش دید نزدیك، تغییر مداوم شماره عینك و یا لنز تماسی.
* لازم به ذکر است که این علائم ممکن است مربوط به بیماری چشمی دیگری باشد پس برای تشخیص لازم است حتما به پزشک مراجعه کنید.
انواع آب مروراید
آب مروراید ناشی از افزایش سن: عدسی نیز همانند سایر قسمتهای بدن، در طول زندگی به رشد خود ادامه میدهد و لایههایی به سطح خارجی آن اضافه میشود كه با گذشت زمان لنز سخت میشود و شفافیت خود را از دست میدهد.
آب مروارید ناشی از سایر بیماریها: این نوع آب مروارید در افرادی كه بیماریهای مشخص دیگری از جمله دیابت (بیماری قند) دارند دیده میشود. گاهی بروز آب مروارید در رابطه با مصرف داروهای كورتون دار است.
آب مروارید ناشی از ضربه: گاهی بلافاصله پس از صدمات چشمی و گاهی سالها بعد از آن دیده میشود.
آب مروارید مادرزادی: برخی بچهها با آب مروراید به دنیا میآیند یا اینكه در كودكی به آن مبتلا میشوند كه معمولا در هر دو چشم است. این آب مروارید ممكن است در بینایی اختلال ایجاد نكند، اما در صورت ایجاد اختلال حتما باید جراحی شود.
تشخیص آب مروارید
تشخیص آب مروارید با مشاهده عدسی كدر شده توسط دستگاههای چشم پزشكی صورت می پذیرد. ارزیابی با چراغ قوه قابل اعتماد نیست، زیرا همراهی بعضی از بیماریها با آب مروارید از جمله آب سیاه با چراغ قوه قابل تشخیص نیست. برای تشخیص صحیح، معایناتی كه توسط چشم پزشك انجام میشود شامل موارد زیر است:
1. اندازه گیری قدرت بینایی.
2. گشاد كردن مردمك كه با مصرف قطرههای چشمی صورت میگیرد و به چشم پزشك اجازه میدهد تا تمام قسمتهای عدسی و شبكیه را كاملا معاینه كند.
3. تونومتری: با این معاینه فشار چشم اندازی گیری میشود. افزایش فشار ممكن است علامت گلوكوم (آب سیاه ) باشد.
همچنین چشم پزشك ممكن است معاینات دیگری برای بررسی سلامت سایر اجزای چشم نیز انجام دهد.
درمان آب مروارید
به گزارش فارس ایندکس: در مراحل اولیه آب مروارید، وضعیت بینایی با استفاده از عینك، عدسیهای بزرگ نما و نورهای قویتر بهبود مییابد. اما اگر این تدابیر كمك كننده نباشد، جراحی تنها راه درمان است كه شامل خارج كردن عدسی كدر شده و جایگزینی آن با عدسی مصنوعی است. دارو، قطره، ورزش یا عینك مانع بروز یا بهبود آب مروارید نمیشوند.
زمان عمل با توجه به نیاز و شرایط هر فرد متفاوت است. در افراد مسن كه نیاز چندانی به دید كامل ندارند ممكن است دیرتر نیاز به انجام جراحی باشد. به هرحال شما با كمك چشم پزشك در این زمینه تصمیم خواهید گرفت.
«آب مروارید زمانی نیاز به جراحی دارد كه اختلال بینایی، انجام فعالیتهای شغلی یا روزمره مانند رانندگی، مطالعه و تماشای تلویزیون را مختل كند و نیازی به رسیدن آب مروارید نیست»
در اغلب موارد، انتظار برای انجام عمل آب مروارید ضرری به چشم نمی رساند. اگر هر دو چشم به آب مروارید مبتلا باشند پزشك آنها را در یك زمان جراحی نمیكند. هر چشم باید به طور جداگانه تحت عمل جراحی قرار گیرد.
در صورتی ه وضعیت اورژانسی نباشد بهتر است حداقل 4 ماه بین دو عمل فاصله باشد. گاهی اوقات در بیماران مبتلا به بیماری قند جهت معاینه شبكیه و درمان ضایعات ناشی از بیماری انجام عمل آب مروارید ضروری است.
عوارض عمل نکردن آب مروارید
به گزارش فارس ایندکس: با تاخیر در عمل جراحی به تدریج بینایی فرد كاهش یافته به طوری كه در حد شمارش انگشتان و یا فقط درك نور خواهد رسید، در این مرحله در تعداد كمی از بیماران ممكن است منجر به افزایش فشار داخل چشم (آب سیاه) شود و در نتیجه نیاز به جراحی اورژانس پیدا میكند كه عوارض و خطرات آن بیشتر از جراحی معمول است.
بنابراین در صورتی كه تشخیص آب مروارید داده شده اما به عللی جراحی آن امكانپذیر نیست، بیمار باید تحت نظر چشم پزشك باشد تا به مرحله اورژانس نرسد.
آیا عمل جرحی آب مروارید موثر است؟
عمل جرحی آب مروارید یكی از رایج ترین، بی خطرترین و موثرترین اعمال جراحی چشم به شمار میرود. حدود 90 درصد افرادی كه تحت این عمل قرار میگیرند، دید بهتری پیدا میكنند مگر اینكه مشكلی در قرنیه، شبكیه یا عصب بینایی وجود داشته باشد.
آماده شدن برای عمل جراحی آب مروارید
اگر شما می خواهید تحت این عمل قرار بگیرید در نظر داشته باشید كه یك یا دو هفته قبل از جراحی، پزشك آزمایشهایی درخواست میكند كه شامل آزمایشهای خون و ادرار، عكسبرداری از قفسه سینه و تعیین قدرت لنز داخل چشمی است. در صورتیكه دچار افزایش فشار خون یا قند خون هستید قبل از عمل باید حتما زیر نظر متخصص داخلی، درمان و تحت كنترل قرار بگیرید. روز قبل از عمل حمام كنید و 6 ساعت قبل از عمل نباید چیزی بخورید.
چگونه آب مروارید خارج میشود؟
دو راه عمده وجود دارد كه جراح چشم پزشك تفاوتهای آنرا شرح داده و به شما كمك میكند تا با توجه به وضعیت خاص خود، بهترین شیوه را انتخاب كنید. نتایج بینایی هر دو روش در پایان سه ماه یكسان است.
فیكو (فیكو امولسی فیكیشن): جراحی در كنار قرنیه (سطح شفاف و گنبدی شكل كه جلو چشم را تشكیل میدهد) برش كوچكی ایجاد و سپس یك وسیله ظریف را وارد چشم می كند.
این وسیله امواج مافوق صوت را به داخل عدسی منتقل كرده و باعث خرد شدن عدسی كدر شده میشود، سپس به وسیله مكش، تكههای كدر شده از چشم خارج میشوند. بسیاری از اعمال جراحی امروزه از طریق فیكو انجام میشوند. این عمل، عمل جراحی آب مروارید با برش كوچك نیز نامیده میشود.
عمل جراحی خارج كپسولی: پزشك بریدگی بزرگتری در كنار قرنیه ایجاد میكند و هسته سخت و كدر عدسی را خارج می كند و باقی مانده آن توسط مكش خارج میشود.
روش جراحی آب مروارید
پس از ورود به اتاق عمل كلینیك یا بیمارستان، قطره چشمی برای گشاد كردن مردمك استفاده میشود، سپس اطراف چشمها با محلول ضد عفونی كننده شسته و تمیز میشود. عمل جراحی معمولا حدود یك ساعت طول میكشد و بدون درد است. جراحی میتواند تحت تاثیر بی حسی موضعی (با تزریق ماده بی حس كننده در زیر چشم و اطراف پلك) و یا با بیهوشی عمومی انجام گیرد كه بستگی به وضعیت جسمانی شما و نظر متخصص قلب و جراح چشم دارد.
در روش بیهوشی عمومی معمولا در طول عمل هیچ چیز حس نخواهید كرد و پس از برخاستن از بیهوشی از عمل جراحی چیزی به خاطر نخواهید داشت. بعد از عمل روی چشم شما پانسمان گذاشته میشود و سپس مدتی در بیمارستان استراحت میكنید و از شما مراقبت خواهد شد تا دچار مشكلی نشوید. تقریبا تمامی بیماران در همان روز میتوانند مرخص شوند.
عوارض جراحی آب مروارید
احساس خفیف ناراحتی و جسم خارجی تا مدتی بعد از عمل، طبیعی است. اشك ریزش خفیف و ترشح مختصر شایع است. چشم ممكن است به نور و تماس حساس شود. در صورت احساس ناراحتی، برای 1 تا 2 روز اول ممكن است پزشك هر 4 تا 6 ساعت مسكن تجویز كند. بعد از این مدت، احساس ناراحتی معمولا از بین می رود.
در بسیاری موارد ترمیم برش تا حدود 6 هفته طول میكشد. بعد از جراحی پزشك برنامه زمان بندی شدهای را برای انجام معاینات، جهت بررسی پیشرفت ترمیم زخم و كنترل فشار داخل چشم تعیین میكند. تا چند هفته پس از عمل باید از قطرههای چشمی استفاده كرد. از پزشك در مورد نحوه و زمان استفاده و اثرات جانبی داروها سوال كنید. در طول ماه اول باید از یك پوشش یا عینك برای محافظت از چشم استفاده كنید. از مالیدن و یا فشار دادن چشمها اجتناب كنید. سعی كنید خم نشوید و اجسام سنگین را بلند نكنید. در روش فیكو پس از یك هفته و در روش خارج كپسولی تا دو هفته پس از عمل جراحی، نماز را نشسته به جای آورید تا فشار داخل چشم بالا نرود.
میتوانید قدم بزنید، از پلهها بالا بروید و كارهای سبك انجام دهید. پس از 5 روز در روش فیكو و پس از یك هفته در روش خارج كپسولی میتوان حمام كامل كرد. فقط مراقبت باشید آب به داخل چشمتان نرود.
پس از عمل هیچ نوع پرهیز غذایی خاصی ندارید و رژیم غذایی و دارویی شما (به جز داروهای چشمی) همانند وضعیت پیش از عمل است.
چه عوارضی ممكن است در اثر عمل كاتاراكت حاصل شود؟
عمل كاتاراكتهای معمولی كه با بیماری دیگری توام نیستند در 99-95 درصد موارد بدون عارضه انجام میشود ولی انجام عمل جراحی بدون عارضه را هیچ جراحی نمی تواند صد در صد ضمانت كند و ممكن است حین عمل و یا پس از انجام عمل عوارضی حاصل شود كه به طور مختصر به آنها اشاره میشود.
1: خونریزی پشت كره چشم هنگام تزریق ماده بی حسی كه اگر شدید باید منجر به تعویق عمل برای چند هفته خواهد شد.
2: پاره شدن كپسول عدسی كه اگر زیاد باشد ممكن است امكان كارگذاری لنز در اتاق خلفی وجود نداشته باشد و جراح مجبور شود لنز را در اتاق قدامی قرار دهد.
3: خونریزی شدید داخل چشم كه احتمال ایجاد آن خیلی كم است ولی افراد خیلی مسن و افراد با فشار خون بالا ممكن است دچار آن شوند.
4: التهاب قرنیه كه از فردای عمل آشكار میشود ممكن است موقت و یا دائمی باشد.
5: التهاب داخل چشمی كه معمولا 2-1 روز پس از عمل شروع و تا چند روز ممكن است ادامه یابد.
6: عفونت داخل چشمی كه ممكن است از 20-2 روز بعد از عمل تظاهر كند كه علامت آن درد شدید چشم، حساسیت به نور، ورم پلكها و كاهش دید است و بیمار باید فورا مورد درمان قرار گیرد.
7: ایجاد تغییراتی در مایع داخل چشم (زجاجیه) و جداشدگی پرده شبكیه كه ممكن است در طی ماهها یا سالها بعد از عمل اتفاق بیافتد.
8: سایر عوارض دیگر مثل آستیگماتیسم، دوربینی و نزدیك بینی نیز از عوارض عمل كاتاراكت و لنز داخل چشمی هستند.
علائم شروع این عوارض به صورت درد، اشك ریزش، حساسیت به نور، كاهش دید، ورم پلك، سرخی غیر عادی چشم و جرقههای نورانی است. با مراجعه سریع به چشم پزشك این عوارض معمولا به طور موفقیت آمیزی درمان خواهند شد.
چه زمانی بینایی طبیعی میشود؟
چند روز پس از عمل میتوان فعالیتهای روزانه را شروع كرد. اما بینایی ممكن است تا مدتی كامل نباشد. پس از عمل، چشم برای عادت كردن با شرایط جدید نیاز به زمان دارد تا به طور مناسبی با چشم دیگر هماهنگی ایجاد كند، بخصوص اگر چشم مقابل دچار آب مروارید باشد. در مورد زمان شروع مجدد رانندگی در صورتیكه دید كافی داشته باشید منعی وجود ندارد.
اگر IOL در چشم تعبیه شده باشد ممكن است رنگها خیلی روشن و یا مختصری آبی به نظر برسند. همچنین اگر در نور شدید خورشید قرار بگیرید همه چیز برای چند ساعت كمی قرمز به نظر میرسد. این اختلالات به این دلیل است كه عدسی مصنوعی در چشم شما كاملا شفاف است و نور زیادی به داخل چشم راه مییابد. در عرض چند ماه پس از تعبیه IOL این تغییرات از بین میرود. پس از عمل چشم ممكن است نیاز به عینك جدیدی پیدا كنید كه بعد از 2 تا 3 ماه تجویز خواهد شد.
آب مروارید ثانویه
در تكنیكهای جدید جراحی، كپسول خلفی عدسی از چشم خارج نمیشود. گاهی اوقات این لایه كدر شده و بینایی را محو میكند، این پدیده «آب مروارید ثانویه» نامیده میشود كه می تواند ماهها یا سالها پس از عمل اتفاق بیافتد. در بیماران جوانتر احتمال بروز آن بیشتر است و در 40 تا 60 درصد موارد اتفاق میافتد. برخلاف آب مروارید این پدیده نیاز به جراحی ندارد و به وسیله لیزر درمان میشود.
در تكنیكی به نام كپسولوتومی با لیزر یاگ (YAG) ، پزشك سوراخ كوچكی در لایه كدر شده ایجاد میكند تا نور از آن عبور كند. این درمان بدون درد بوده و سرپایی انجام میشود.
آب مروارید, درمان آب مروارید, هزینه عمل آب مروارید, آب مروارید علائم, علت اب مروارید, فیلم جراحی آب مروارید, مراقبت بعد از عمل آب مروارید, درمان آب مروارید, نام دیگر آب مروارید, پیشگیری از آب مروارید, آب مروارید+درمان