عرق کمتر از حد معمول / هایپوهیدروز / درباره هایپوهیدروز چه می دانید؟

عرق کمتر از حد معمول / هایپوهیدروز / درباره هایپوهیدروز (عرق کمتر از حد معمول) چه می دانید؟ / علائم هایپوهیدروز / دلایل هایپوهیدروز / تشخیص هایپوهیدروز / درمان هایپوهیدروز

عرق کمتر از حد معمول: هایپوهیدروز حالتی است که فرد کمتر از حد معمول عرق می کند.

تعریق به خنک شدن بدن کمک می کند و ناکافی بودن آن موجب گرمازدگی خواهد شد. هایپوهیدروز شکل طبیعی تر آنهیدروز (عدم تعرق) می باشد.

در حالت آنهیدروز فرد اصلا عرق نمی کند. در حالتی دیگر فرد بیش از حد طبیعی عرق میکند که به این حالت هایپرهیدروز می گویند.

در ادامه قصد داریم در رابطه با علائم دیگر هایپوهیدروز، دلایل ابتلا و روش های درمانی آن توضیح دهیم.

علائم هایپوهیدروز (عرق کمتر از حد معمول)

فرد مبتلا به هایپوهیدروز توانایی کمتری در عرق کردن دارند یعنی اینکه بدن در خنک کردن بدن تاثیر کمتری دارد.

این حالت اغلب موجب بالا رفتن دمای بدن، عدم تحمل گرما و احساس ناخوشایندی در فرد می شود.

شخص مبتلا به هایپوهیدروز علائم مختلفی را در هنگام ورزش کردن و یا در هوای گرم از خود بروز می دهند که عبارت اند از:

• پوست بسیار خشک
• سوزش پوست
• تحمل نکردن گرما
• تحمل نکردن فعالیت فیزیکی
• احساس گرمای بسیار شدید
• تنفس دشوار
• سرگیجه
• گرفتگی و ضعف عضله

 

دلایل بروز هایپوهیدروز (عرق کمتر از حد معمول)

هایپوهیدروز به دلیل ضعف در عملکرد غدد عرق بروز پیدا می کند. در حالت طبیعی با افزایش دمای بدن، سیستم عصبی اتونومیک غدد عرق را تحریک می کند و رطوبت به سطح پوست می رسد و با تبخیر عرق دمای پوست کاهش می یابد.

یک حالت موضعی یا آسیب پوستی می تواند به غدد عرق صدمه بزنند و در نتیجه کاهش تعریق را در پی داشته باشد.

همچنین هایپوهیدروز ممکن است یکی از علائم حالت ایمنی یا عصبی باشد.

برخی از افراد ممکن است به هایپوهیدروز ایدوپاتی دچار باشند. در این حالت علت بروز هایپوهیدروز نامشخص می باشد.

برخی از دلایل بروز هایپوهیدروز به شرح زیر است:

1. مشکلات و صدمات پوستی

هایپوهیدروز ناشی از مشکلات و صدمات پوستی معمولا یک ناحیه از پوست را تحت تاثیر قرار می دهد.

کوچک بودن ناحیه پوستی مورد نظر به دلیل عملکرد جبرانی غدد عرق در سایر قسمت ها برای خنک نگه داشتن بدن نگران کننده نمی باشد.

عمده ترین دلایلی که سبب بروز هایپوهیدروز موضعی می شوند عبارت اند از:

• انسداد مجاری عرق (بسته شدن منافذ)
• عفونت های میکروبی
• جراحت، بویژه سوختگی

عفونت های خاص پوستی نیز ممکن است موجب کاهش عملکرد غدد عرق شوند که عبارت اند از:

• گرمازدگی
• پسوریازیس (صدفک پوستی)
• التهاب و پوسته پوسته شدن پوست
• اسکلودرما (پینه بستن پوست)
• ایکتیوز (بیماری مادرزادی که موجب زبر شدن و فلس مانند شدن پوست می شود)
• عرق سوز شدن

بعلاوه، برخی از شرایطی که عمدتا بر روی قسمت های دیگر بدن تاثیر می گذارند ممکن است سبب بروز هایپوهیدروز و حالات غیر طبیعی در پوست شوند. برای مثال: سندرم شوگرون سیستم ایمنی بدن و بیماری پیوند علیه میزبان (GVHD).

2. کمبود آب

چنانچه از دست دادن آب بدن بیشتر از مصرف مایعات باشد برای تعرق دچار کمبود رطوبت می شود.

3. مصرف داروهای خاص

مصرف داروهای زیر مانع از عرق کردن می شوند:

• داروهای آرام بخش
• داروهای آنتی کولینرژیک
• مسدود کننده های کانال کلسیم

چنانچه فردی با مصرف داروی خاص دیگری احساس هایپوهیدروز کند بایستی با پزشک خود در این رابطه مشورت کند. خود شخص مجاز به تغییر دوز مصرفی یا قطع داروی مورد نظر نمی باشد.

اختلالات عصبی هایپوهیدروز (عرق کمتر از حد معمول)

گاهی اوقات بروز هایپوهیدروز به دلیل وارد شدن صدمه به اعصاب کنترل کننده  تعریق می باشد. در این حالت ممکن است صدمات جدی به سیستم عصبی مرکزی که شامل مغز و نخاع می باشد وارد شده باشد. برخی از این صدمات عبارت اند از:

• تحلیل چند سیستمی (MSA)
• ام اس (MS)
• پارکینسون
• زوال عقل (DLB)

اختلالات مربوط به سیستم عصبی محیطی که سبب هایپوهیدروز می شوند عبارت اند از:

• سندرم راس، یک اختلال ژنتیکی است که سبب هایپوهیدروز یا هایپرهیدروز می شود.
• سندرم دلقک یا هارلکین، عرق کردن فقط در یک ناحیه از بدن
• دیابت نوع یک
• سندرم گیلن باره
• کمبود ویتامین B
• آمیلئیدوز
• نقرس
• اعتیاد به مصرف الکل (AUD)

شرایط ژنتیکی هایپوهیدروز (عرق کمتر از حد معمول)

یک فرد ممکن است یک ژن معیوب داشته باشد که موجب ضعف یا توقف در عملکرد غدد عرق وی شود. افراد مبتلا به این پدیده ژنتیکی نادر را دیسپلازی اکوااکتودرمیک هایپوهیدروتیک (HED) می نامند. این افراد بدون غدد عرق یا با مشکل ضعف در عملکرد غدد عرق متولد می شوند.

 

تشخیص هایپوهیدروز (عرق کمتر از حد معمول)

پزشک برای تشخیص هایپوهیدروز از فرد سوالاتی درباره پیشینه پزشکی او می پرسد.

افراد مشکوک به هایپوهیدروز بایستی به صورت کتبی در مورد فعالیت هایی که موجب بروز علائم این بیماری شده است بیان کنند.

ممکن است پزشک آزمایشاتی را به منظور تشخیص هایپوهیدروز و تعیین علت های بروز آن تجویز کند. این آزمایشات عبارت اند از:

• آزمایش ترمورگولاتوری پوست

  براساس این آزمایش پوست فرد را به یک نوع پودر آغشته می کنند که با عرق کردن تغییر رنگ می دهد. سپس یک حفره را وارد می کنند که سبب بالا رفتن دمای بدن و تعریق می شود. در صورتی که پودر تغییر رنگ ندهد نشان دهنده عدم تعرق می باشد.

• آزمایش کمیتی رفلکس آکسون سوروموتور (QSART).

  در این آزمایش عملکرد عصب های تنظیم کننده تعریق را بررسی می کنند. طی آن غدد تعریق را با الکترودهایی تحریک می کنند و میزان تعرق بدن را می سنجند.

• آزمایش تاثیر عرق Silastic

  در این آزمایش نیز عملکرد عصبی را در واکنش به تحریک الکترودها می سنجند. قطرات عرق فرد بر روی ماده ای از جنس لاستیکی سیلیکون تاثیر می گذارند.

• نمونه برداری از پوست

  چنانچه پزشک به بروز هایپوهیدروز به علت یک حالت پوستی مشکوک باشد ممکن است از پوست نمونه برداری کند. طی آن مقداری از پوست و غدد عرق را جدا می کنند و برای آزمایشات میکروسکپی به آزمایشگاه می فرستند.

• ام آر آی از مغز و نخاع

  پزشک هنگامی ام آر آی تجویز می کند که به هایپوهیدروز به دلیل وجود مشکل در سیستم عصبی مرکزی مشکوک شده باشد.

خطرات مرتبط با هایپوهیدروز (عرق کمتر از حد معمول)

یکی از مهم ترین خطراتی که شخص مبتلا به هایپوهیدروز را تهدید می کند خطر گرمازدگی می باشد.

گرمازدگی مشکلی جدی است که می تواند منجر به مرگ فرد شود. در صورت مشاهده علائم گرمازدگی سریعا با فوریت های پزشکی تماس بگیرید. علائم گرمازدگی عبارت اند از:

• تشنگی شدید
• سردرد
• سرگیجه
• نفس نفس زدن و نبض تند
• حالت تهوع و نداشتن اشتها
• گرفتگی در بازوها، پاها و شکم

 

درمان و کنترل هایپوهیدروز (عرق کمتر از حد معمول)

درمان هایپوهیدروز به علت بروز آن بستگی دارد. اگر هایپوهیدروز به دلیل وضعیت پزشکی دیگری باشد ممکن است با درمان این وضعیت پزشکی، هایپوهیدروز نیز درمان یابد. براساس مطالعات انجام شده در سال 2013 در صورت رعایت موارد زیر می توان هایپوهیدروز را کنترل کرد:

• پرهیز از مصرف داروهایی که روند بیماری را بدتر می کنند. مانند: آنتی کلونرژیک و داروهای شبه مخدر
• محدود کردن فعالیت هایی که سبب افزایش دمای مرکزی بدن می شوند.
• انجام تمرین های ورزشی تحت نظر متخصص و در محیطی خنک و دارای تهویه

در ادامه به راهکارهایی جهت حفظ دمای مرکزی بدن اشاره می کنیم:

• گرفتن دوش آب سرد به طور منظم
• استفاده از مرطوب کننده خنک در داخل محل زندگی
• پرهیز پوشیدن لباس های چسبان
• نمناک کردن لباس ها در هوای بسیار گرم
• استفاده از فلانل مرطوب برای پوست
• اجتناب از فعالیت بیش از حد بویژه در هوای گرم

 

زمان مراجعه به پزشک

هایپوهیدروزی که تنها قسمتی از بدن را دچار مشکل تعریق می کند نگران کننده نیست.

اما هنگامی که بخش وسیعی از بدن را دربر بگیرد توانایی بدن فرد در خنک کردن کاهش می یابد.

در این حالت است که فرد باید به پزشک مراجعه کند؛ بویژه اگر به دلیل وضعیت پزشکی دیگری در معرض خطرات احتمالی بیشتری باشد.

در این شرایط پزشک آزمایشات تشخیصی را با هدف پیشبرد یک برنامه درمانی مناسب انجام خواهد داد.

 

کلام آخر

هایپوهیدروز ممکن است به صورت جداگانه یا به عنوان علامت یک بیماری دیگر بروز پیدا کند.

مدیریت هایپوهیدروز مستلزم رعایت مواردی است که در راستای جلوگیری از افزایش خطرناک دمای بدن می باشد.

این اقدام خطر بروز حالت های شدید  گرمایی بدن مانند گرمازدگی را کاهش می دهد.