قاعدگی (پریود) / چرخه و سیکل قاعدگی نامنظم / قاعدگی بدون تخمک گذاری / قاعدگی در دوران بارداری / قاعدگی در دوران شیردهی / رفتار مناسب با زنان در دوران قاعدگی / قاعدگی مردان
قاعدگی (پریود) / چرخه و سیکل قاعدگی نامنظم / قاعدگی بدون تخمک گذاری / قاعدگی در دوران بارداری / قاعدگی در دوران شیردهی / رفتار مناسب با زنان در دوران قاعدگی / قاعدگی مردان / سیکل قاعدگی و بارداری / قاعدگی نامنظم / چرخه قاعدگی
سیکل قاعدگی
سیکل قاعدگی (قاعدگی به انگلیسی: Menstruation)، الگویی متشکل از تغییرات هورمونی، تخمک گذاری، تغییرات اندومتری و خونریزی قاعدگی است که تحت کنترل و نظارت هیپوتالاموس، هیپوفیز قدامی و تخمدان ها قرار دارد. اینگونه تعامل بین مغز و اعضای تولید مثلی، محور هیپوتالاموس – هیپوفیز – تخمدان نامیده می شود.
هیپوتالاموس و هیپوفیز
هورمون آزادکننده ی گنادوتروپین (GnRH) به صورت ضربانی از هیپوتالاموس آزاد می شود. هیپوفیز قدامی در پاسخ به عملکرد تحریکی GnRH، گنادوتروپینها یعنی هورمون لوتئینیزان (LH) و هورمون محرک فولیکول (FSH) را به صورت ضربانی آزاد می کند. فیدبکی که از طرف استروژن و پروژسترون هم بر روی هیپوتالاموس و هم بر روی هیپوفیز اعمال می شود، این روند را تعدیل می کند. استروژن موجود در گردش خون، عموما به صورت فیدبک منفی بر روی هیپوفیز تاثیر می گذارد. با وجود این، هنگامی که تولید استروژن از فولیکول غالب تخمدان به اوج می رسد، روند ترشح ناگهانی LH تحریک می شود.
تخمدان
۱- مرحله فولیکولی
در آغاز هر سیکل قاعدگی، ۲۰-۱۰ فولیکول ابتدایی (پریموردیال) تکامل می یابند. FSH سبب رشد یک یا چند فولیکول غالب می شود و بقیه فولیکولها پسرفت می کنند. استروژن از سلولهای تکای داخلی در درون فولیکول غالب (گراآف) آزاد می شود.
۲- تخمک گذاری
در اثر ترشح ناگهانی LH در میانه سیکل، میوز تخمک کامل می شود و ۳۶ ساعت بعد با تحریک تخمک گذاری، تکامل و تشکیل جسم زرد آغاز می شود.
۳- مرحله لوتئال
جسم زرد استروژن و پروژسترون ترشح می کند و در صورت عدم وقوع حاملگی، بعد از ۱۱-۹ روز از بین می رود.
اندومتر
۱- مرحله پرولیفراتیو (تکثیری)
در جریان نیمه نخست سیکل، استروژن سبب رشد غدد و شریانچه های اندومتر و نیز باعث ضخیم شدن اندومتر می شود.
۲- مرحله ترشحی
استروژن و پروژسترونی که در نیمه دوم سیکل توسط جسم زرد تولید می شوند، به پرعروق تر شدن اندومتر و پیچ و خم خوردن هرچه بیشتر غدد آن می انجامند. به منظور آمادگی برای پذیرش تخمک بارور، استرومای اندومتر حالت ادماتو و سلولهای استرومایی حالت دسیدوالیزه (تغییر شکل از وضعیت شبیه فیبروبلاست به وضعیت بزرگ و چندضلعی) پیدا می کنند.
۳- خونریزی قاعدگی
خونریزی قاعدگی در پاسخ به قطع «حمایت پروژسترونی» که از کلاپس جسم زرد ناشی می شود رخ می دهد و حاصل انقباض شریانهای مارپیچی و نکروز و ریزش اندومتر است.
دوران قاعدگی چند روز است
مدت متوسط سیکل قاعدگی (از روز اول یک پریود تا روز اول پریود بعدی) ۲۸ روز و محدوده طبیعی آن ۳۵-۲۱ روز است. روز اول، به صورت روز نخست سیکل تعریف می شود. مدت زمان سپری شده از تخمک گذاری تا خونریزی قاعدگی همواره ۱۶-۱۲ روز است، در حالی که زمان سپری شده از خونریزی قاعدگی تا تخمک گذاری بعدی، طیف بسیار وسیعی دارد. مدت طبیعی خونریزی ۵-۳ روز است. خونریزی کوتاه مدت تر، پاتولوژیک محسوب نمی شود. خونریزی طولانی مدت تر ممکن است طبیعی بوده و یا با کم خونی همراه باشد و علل زمینه ای دیگر مانند فیبروئیدها نیز باید رد شوند. شدیدترین خونریزی معمولا در روزهای ۳-۲ دیده می شود و میزان متوسط خونریزی به ازای هر سیکل قاعدگی، ۳۰ میلی لیتر است. سن متوسط منارک (اولین پریود قاعدگی)، ۱۳ سالگی (با محدوده ۱۵-۱۱ سالگی) و سن متوسط یائسگی (آخرین پریود قاعدگی) ۵۱ سالگی است. سیکل های قاعدگی بلافاصله بعد از منارک و نیز نزدیک به یائسگی معمولا فاقد تخمک گذاری هستند و همین مسئله سبب بی نظمی پریود های قاعدگی در این سنین می شود.
سیکل قاعدگی و بارداری
سیکل قاعدگی و بارداری/ تخمک گذاری چند روز است؟!
زمان تخمک گذاری برای بارداری بعد از عادت ماهیانه در زنان
هر ماه، یک تخمک در درون تخمدان یک خانم به بلوغ می رسد. هنگامی که اندازه آن به حد معینی رسید، تخمک از تخمدان آزاد شده و از طریق لوله های فالوپ (لوله های رحمی)، به طرف رحم حرکت می کند. اینکه در هر بار، کدام تخمدان یک تخمک آزاد می کند، نسبتا نامشخص است.
آنچه مشخص می باشد این است که وظیفه تخمک گذاری در سیکل های قاعدگی به صورت منظم و یکی در میان بین تخمدان ها تقسیم نمی شود.
چگونه زمان بیشترین باروری، با تخمک گذاری مشخص می شود؟
برای اینکه بهترین نتیجه را بگیرید و حامله شوید، باید طی مدت یک تا دو روز پیش از تخمک گذاری تا ۲۴ ساعت پس از آن، با همسرتان آمیزش داشته باشید. دلیل این امر آن است که اسپرم ها می توانند دو تا سه روز زنده بمانند، اما تخمک نمی تواند بیشتر از ۲۴ ساعت پس از تخمک گذاری به حیات خود ادامه دهد، مگر اینکه لقاح صورت پذیرد.
اگر در حوالی زمان تخمک گذاری نزدیکی داشته باشید، احتمال حامله شدن شما افزایش می یابد و شما می توانید خوشحال باشید، زیرا شانس با شما همراه است.
در زوج های معمولی که می توانند به صورت طبیعی بچه دار شوند، در هر دوره ۲۰ درصد احتمال بارداری وجود دارد. حدودا ۸۵ درصد از خانم هایی که بدون استفاده از روش های جلوگیری از بارداری آمیزش دارند، ظرف یک سال حامله می شوند.
شما می توانید با تعیین زمان دقیق تخمک گذاری، همچنین با افزایش آگاهی خود در مورد تغییرات هورمونی و جسمی که در هر ماه در بدن شما رخ می دهد، احتمال حامله شدن خود را افزایش دهید.
زمانی را که دوره پریود بعدی شما آغاز می شود، در نظر بگیرید. سپس ۱۲ تا ۱۶ روز از آن کم کنید. این چند روز، همان محدوده زمانی است که احتمال تخمک گذاری شما در آن بسیار زیاد است
همچنین شما می توانید از این اطلاعات استفاده کرده و با خودداری از آمیزش در نزدیکی زمان تخمک گذاری، از بارداری جلوگیری کنید. البته توجه داشته باشید که این روش، بهترین روش جلوگیری از بارداری نیست و استفاده از آن ممکن است موفقیت آمیز نباشد.
چگونه می توانم زمان تخمک گذاری و حداکثر آمادگی برای بارداری را تشخیص دهم؟
زمانی را که دوره پریود بعدی شما آغاز می شود، در نظر بگیرید. سپس ۱۲ تا ۱۶ روز از آن کم کنید. این چند روز، همان محدوده زمانی است که احتمال تخمک گذاری شما در آن بسیار زیاد است. برای خانمهایی که یک دوره کامل آنها ۲۸ روز طول می کشد، چهاردهمین روز، روز تخمک گذاری است. برای استفاده از این روش، شما باید بدانید که دوره کامل شما معمول چند روز طول می کشد.
با این حال، بهترین روش برای تعیین زمانی که احتمال باروری شما در آن حداکثر است این است که به وضعیت بدنی خود توجه کنید و روش تشخیص نشانه های تخمک گذاری را فرا بگیرید.
تغییرات قاعدگی در خانم ها
نشانه های تخمک گذاری
۱- تغییر در ترشحات دهانه رحم
هر چقدر روزهای بیشتری از پریود شما بگذرد، حجم این ترشحات افزایش پیدا کرده و بافت آنها نیز تغییر می کند. این تغییرات، بیانگر افزایش سطح هورمون استروژن در بدن شما است. هنگامی که این ترشحات شفاف، لیز و چسبنده باشد، احتمال باردار شدن شما به حداکثر می رسد. به نظر بسیاری از خانمها، ترشحات در این دوره مانند سفیده تخم مرغ است.
این ترشحات در حالت طبیعی به عنوان یک سد محافظ عمل می کنند، اما در زمان اوج توانایی باردار شدن در شما، این ترشحات به اسپرم اجازه می دهند تا از مجرای رحم عبور کرده و به سمت رحم بروند. سپس به طرف لوله های فالوپ (لوله های رحمی) حرکت کنند تا با تخمک شما برخورد نمایند.
۲- افزایش دمای بدن
پس از تخمک گذاری، دمای بدن شما ممکن است بین نیم تا یک درجه افزایش پیدا کند. شما این تغییر را احساس نخواهید کرد، اما می توانید با استفاده از یک دماسنج، “دمای پایه بدن” یا BBT خود را اندازه گیری کنید. دمای پایه بدن یعنی دمای بدن در هنگام صبح و پس از بیدار شدن از خواب، پیش از آنکه هر گونه فعالیتی انجام دهید.
این افزایش دما بیانگر آن است که تخمک گذاری در بدن شما انجام شده است، زیرا آزاد شدن یک تخمک منجر به تحریک و افزایش تولید هورمون پروژسترون می گردد، که دمای بدن را افزایش می دهد.
تست های پیش بینی کننده تخمک گذاری که در داروخانه ها یا فروشگاه های دیگر موجود بوده و بدون نسخه نیز به فروش می رسند، افزایش هورمون LH را که دقیقا قبل از تخمک گذاری رخ می دهد، در ادرار شما تشخیص می دهند
زمان حداکثر توانایی شما برای باردار شدن، دو تا سه روز پیش از این است که دمای بدن شما افزایش پیدا کند. برخی از متخصصان بر این باورند که ۱۲ تا ۲۴ ساعت پس از مشاهده اولیه افزایش دما نیز شما شانس باردار شدن را دارید، اما اکثر آنها اذعان می کنند که این زمان برای حامله شدن خیلی دیر است.
پس از تخمک گذاری، یک تا دو روز طول می کشد تا سطح هورمون پروژسترون به حدی برسد که دمای بدن شما را افزایش بدهد. اما از آنجا که تخمک تنها حداکثر ۲۴ ساعت می تواند زنده بماند، هنگامی که دمای بدن افزایش پیدا می کند، دیگر برای باردار شدن خیلی دیر شده است،. به همین دلیل، متخصصان توصیه می کنند که دمای بدن خود را برای چند ماه دقیقا زیر نظر گرفته و نموداری برای آن طراحی کنید تا بتوانید الگوی افزایش دما را تشخیص داده و زمان احتمالی تخمک گذاری خود را مشخص کنید. در این صورت می توانید به گونه ای برنامه ریزی کنید که دو تا سه روز پیش از موعد افزایش دمای بدن خود، آمیزش داشته باشید.
۳- درد در ناحیه پایین شکم
حدودا ۲۰ درصد از خانم ها می توانند تخمک گذاری و فعالیت مربوط به آن را احساس کنند که نشانه های آن می تواند از درد ملایم تا تیر کشیدن های شدید و ناگهانی زیر شکم باشد. این حالت، که به آن میتل اشمرز mittelschmerz گفته می شود، ممکن است از چند دقیقه تا چند ساعت طول بکشد.
تست بارداری
تست های پیش بینی کننده تخمک گذاری چگونه کار می کنند؟
این تست ها که در داروخانه ها یا فروشگاه های دیگر موجود بوده و بدون نسخه نیز به فروش می رسند، افزایش هورمون LH را که دقیقا قبل از تخمک گذاری رخ می دهد، در ادرار شما تشخیص می دهند.
استفاده از این تست ها ساده تر بوده و نتایج آنها نیز دقیق تر از دماسنج های BBT است و می توانند تخمک گذاری را ۱۲ تا ۳۶ ساعت زودتر تشخیص داده و احتمال بارور شدن شما را در همان ماه اولی که از این تست ها استفاده می کنید به حداکثر برسانند.
اما این دستگاه ها خالی از اشتباه نیز نیستند. در مواردی نادر، آنها وجود LH را ثبت می کنند. در واقع پاسخی که دستگاه به شما می دهد، یک جواب “مثبت” یا “منفی” است، نه یک عدد. به این ترتیب نمی توان تضمین کرد که در صورت مثبت بودن پاسخ، حتما تخمک گذاری انجام خواهد شد؛ در واقع میزان هورمون LH می تواند با یا بدون آزاد شدن تخمک، افزایش پیدا کند. همچنین ممکن است افزایش میزان این هورمون به صورت کاذب نیز اتفاق بیفتد، که دوباره سطح آن کاهش یافته و پس از آن، کمی مانده به تخمک گذاری مجددا افزایش پیدا می کند.
در صورتی که قاعدگی شما نامنظم است، استفاده از این تست نمی تواند آزمون مناسبی برای تشخیص زمان تخمک گذاری در شما باشد
برای به دست آوردن حداکثر دقت، راهنما و دستورالعمل تست را به دقت مطالعه و پیگیری کنید. با این حال، اگر راهنمای تست به شما می گوید که اولین ادرار خود در طول روز را تست کنید، ممکن است بهتر باشد که دومین ادرار خود را تست کنید. ادرار شما در طول شب غلیظ می شود که در نتیجه ممکن است، نتیجه تست “مثبت”، ولی “کاذب” باشد.
دوره شما از اولین روزی که پریود آغاز می شود، محاسبه می گردد. در صورتی که دوره شما ۲۸ روزه باشد، تست را از روز یازدهم آغاز کرده و به مدت ۶ روز ادامه دهید؛ یا تست را به تعداد روزهایی که شرکت تولیدکننده دستگاه توصیه کرده است، ادامه دهید.
در صورتی که دوره شما بین ۲۷ تا ۳۴ روز است، روز تخمک گذاری شما ممکن است بین روزهای سیزدهم تا بیستم باشد. تست را از روز یازهم آغاز کرده و تا روز بیستم ادامه دهید.
در صورتی که دوره شما نامنظم است، ممکن است به این نتیجه برسید که استفاده از این تست نمی تواند آزمون مناسبی برای تشخیص زمان تخمک گذاری در شما باشد.
قاعدگی نامنظم
قاعدگی نامنظم : برخی از زنان چرخهی قاعدگی منظم دارند و قاعدگی آنها دقیقا هر ۲۸ روز یکبار اتفاق میافتد. اما در حدود ۳۰ درصد زنان در سن باروری چرخه قاعدگی نامنظم دارند. قاعدگی نامنظم معمولا علت خاص و مهمی ندارد، اما گاهی اوقات ممکن است نشانهی مشکلی در سلامتی باشد و باید پیگیری شود. در این مطلب با عوامل ایجادکنندهی قاعدگی نامنظم و روشهای درمان آن بیشتر آشنا میشوید. با ما همراه باشید.
چه زمانی چرخهی قاعدگی نامنظم است؟
چرخهی قاعدگی طبیعی بهطور متوسط هر ۲۸ روز یکبار (بهاضافه یا منهای ۷ روز) اتفاق میافتد. خون ریزی قاعدگی زمانی نامنظم است که هربار زودتر از ۲۱ روز شروع شود یا بیشتر از ۸ روز طول بکشد. زودتر یا دیرتر رخدادن قاعدگی یا عدم قاعدگی از علائم قاعدگی نامنظم است.
برای تشخیص اینکه آیا قاعدگی تان منظم است یا نه، باید زمان قاعدگی خود را بهمدت سه ماه یادداشت کنید و فاصلهی بین آخرین روز قاعدگی تا اولین روز قاعدگی بعدی را در نظر بگیرید. اگر فاصلهی بین اتمام و شروع قاعدگی شما در ماههای مختلف تفاوت چشمگیری داشت یعنی قاعدگی نامنظم دارید.
عوامل ایجاد قاعدگی نامنظم
قاعدگی نامنظم – علت قاعدگی نامنظم
در بسیاری از موارد، قاعدگی نامنظم به شرایط تخمک گذاری وابسته است که به دلیل عدم تعادل هورمونی، تخمکگذاری در طول چرخه قاعدگی اتفاق نمیافتد یا زمان تخمکگذاری در هر ماه متفاوت است. سبک زندگی و شرایط بالینی هم از عوامل دیگری است که روی چرخهی قاعدگی تأثیر میگذارد.
۱. ورزش خیلی زیاد یا رژیم غذایی سخت
ورزش بسیار شدید میتواند چرخهی قاعدگی را به تأخیر بیندازد یا حتی آن را متوقف کند. توقف قاعدگی در افرادی که ورزشهای استقامتی انجام میدهند متداول است. کمبود وزن و لاغری بیشازحد بهعلت ورزش زیاد یا رژیم غذایی نامناسب، بینظمی در غذاخوردن و بیماری نیز ممکن است تأثیر مشابهی داشته باشد.
۲. استرس
استرس زیاد یا حتی اضطراب کوتاهمدت دربارهی یک موضوع خاص میتواند تعادل هورمونی شما را بههم بریزد و باعث عدم قاعدگی یا چرخهی قاعدگی نامنظم شود.
۳. مصرف قرص
استفاده از قرصهای کنترل باروری ممکن است میزان قاعدگی را کمتر و دورههای قاعدگی را کوتاهتر یا بلندتر کند یا باعث عدم قاعدگی شود.
۴. سندرم تخمدان پلیکیستیک (PCOS)
این بیماری یکی از انواع کیست تخمدان است و کیستهای کوچکی در تخمدان ایجاد میکند که در روند تخمکگذاری اختلال ایجاد میکنند. زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلیکیستیک معمولا سابقهی قاعدگی نامنظم دارند. بهعلاوه این سندرم تخمدان میتواند باعث ناباروری شود و خطر ابتلا به دیابت و بیماریهای قلبی را نیز افزایش بدهد.
۵. سایر بیماریها
اختلالات غدهی تیروئید (مثلا پرکاری تیروئید، کم کاری تیروئید و …) و افزایش یا کاهش سطح هورمون تیروئید در خون نیز میتواند قاعدگی نامنظم ایجاد کند. از دیگر بیماریهایی که در چرخههای نامنظم قاعدگی نقش دارند میتوان به بیماریهای مقاربتی، دیابت، فیبروئید (رشد غیرطبیعی بافت عضلانی رحم)، اختلالات تغذیهای و اندومتریوز اشاره کرد.
۶. سن
زمانی که اولین دورههای قاعدگی شروع میشود نباید انتظار داشت چرخههای قاعدگی کاملا منظم باشند. معمولا چند سال طول میکشد تا این چرخهها منظم شوند. همچنین تغییرات چرخه قاعدگی یا عدم قاعدگی در زنانی که نزدیک به سن یائسگی هستند بیشتر دیده میشود.
چه زمانی باید نگران قاعدگی نامنظم خود باشید؟
قاعدگی نامنظم – چرخه قاعدگی
عدم قاعدگی یا نامنظم بودن قاعدگی میتواند اولین نشانه برای مراجعه به پزشک باشد. اگر بهطور مرتب قاعدگی نامنظمی دارید ممکن است به سندرم تخمدان پلیکیستیک مبتلا باشید. معمولا ۱۰ درصد زنانی که قاعدگی نامنظم دارند به این بیماری دچارند.
همچنین باید اختلالات تیروئید و سایر بیماریهای مرتبط با قاعدگی را نیز بررسی کنید.
قاعدگی نامنظم میتواند روی بارداری هم تأثیر بگذارد؛ مخصوصا اگر تخمکگذاری در هر ماه اتفاق نیفتد. خانمهایی که قاعدگی نامنظم دارند و میخواهند بچهدار شوند معمولا از داروهای تحریککنندهی تخمکگذاری استفاده میکنند. با اینکه در صورت قاعدگی نامنظم همچنان احتمال بارداری وجود دارد اما برای اطمینان از سلامتیتان بهتر است زیر نظر پزشک باشید.
پیشگیری از قاعدگی نامنظم و درمان آن
قاعدگی نامنظم – پیشگیری از قاعدگی نامنظم
اگر استرس عامل ایجاد قاعدگی نامنظم در شماست، بهتر است با روشهایی مانند مدیتیشین، یوگا یا تایچی استرس خود را مدیریت کنید. از ورزش شدید و رژیم غذایی سخت که بر چرخهی قاعدگی شما تأثیر میگذارد، خودداری کنید.
معمولا برای تنظیم قاعدگی، قرص های ضد بارداری خوراکی تجویز میشوند، اما اگر درمانهای طبیعی را ترجیح میدهید میتوانید از گیاه کوهوش سیاه یا توتمار (Black Cohosh) استفاده کنید. این گیاه دارویی معمولا برای درمان قاعدگی نامنظم و نیز درمان سندرم پیش از قاعدگی استفاده میشود. البته هنوز مطالعات علمی دقیق این خواص را تأیید نکردهاند. درصورتیکه علاوه بر قاعدگی نامنظم علائم دیگر یا سابقهی بیماریهای کبدی دارید نباید از کوهوش سیاه استفاده کنید. شاید شنیده باشید که برای تنظیم چرخهی قاعدگی باید شبها اتاق را کاملا تاریک کنید، هرچند تأثیر آن هنوز اثبات نشده است.
درصورتیکه چندبار در سال دچار قاعدگی نامنظم میشوید جای نگرانی نیست اما اگر این موضوع بهطور مرتب اتفاق میافتد باید به پزشک مراجعه کنید تا از نظر مشکلات تخمکگذاری یا سایر بیماریها بررسی شوید.
قاعدگی مردان / قاعدگی مردان چیست
نکات مهم از نشانه ها تا پیشگیری از عادت ماهیانه مردان
عادت ماهیانه در مردان هم رخ می دهد اما به گونه ای متفاوت با قاعدگی و پریود زنان. به طور کلی برخی از نشانه های دوران قاعدگی آقایان و خانم ها شبیه به هم می باشد که علی رقم فواید این دوران برای خانم ها، آقایان بایستی برای پیشگیری از بروز عادت ماهیانه تلاش کنند.
در حالی که عادت ماهیانه (قاعدگی) در خانم ها یک واکنش فیزیولوژیکی در بدن آنها می باشد، اما پزشکان معتقدند که مردان هم دارای نشانه هایی از عادت ماهیانه می باشند.
عادت ماهیانه مردان
علت عادت ماهیانه در مردان به خاطر به هم خوردن نظم هورمون ها
مطالعات علمی در سالیان جدید نشان داده که مردان هم همچون زنان ممکن است در برهه ای از ماه دچار مشکلاتی در ترشح هورمون های جنسی خود شوند، به همین دلیل برخی پزشکان معتقدند که مردان هم مانند خانم ها می توانند دارای نشانه هایی از عادات خاصی در ماه باشند. در حالی که بروز این عادات در مردان به منظمی خانم ها نمی باشد، اما از آنجایی که در طی ماه دچار حالات خاصی از بی نظمی هورمونی در بدن خود می شوند، این حالت به عادت ماهیانه مردان معروف شده است.
نشانه ها و نحوه تشخیص عادات ماهیانه مردانه
عصبانیت در مردان
عصبانیت در مردان نشانه قاعدگی و دوران پریود آقایان است
بسیاری از مردان ممکن است از بروز این حالت در بدن خود ناآگاه باشند. نشانه های این عارضه در مردان، تحریک پذیری بالا، عصبانیت، حس غمگینی و ناراحتی و مشکل در خلق و خو می باشد که ممکن است در طی یک ماه یک یا چند روز یک مرد را درگیر نماید.
علت اصلی این مشکل به برهم خوردن تعادل هورمون جنسی تستوسترون در بدن مرد می باشد.در واقع ترشح طبیعی هورمون تستوسترون در روز می تواند مانع از بروز حالات مذکور در بدن یک مرد شود.
پزشکان معتقدند، آنچه که باعث سلامت کامل در یک مرد می شود، حضور مقادیر کافی تستوسترون در خون او است و بهم خوردن تعادل هورمون تستوسترون در بدن که ناشی از برخی عوامل محیطی می باشد، می تواند حالت عادت ماهیانه را در مردان وخیم تر نماید.
عوامل به وجود آورنده عادت ماهیانه در مردان
تکرار و شدت بروز عادات ماهیانه در مردان مختلف می تواند به دلیل برخی شرایط خاص از جمله موارد زیر باشد.
۱٫ مصرف برخی داروهای پزشکی مانند داروهای استروئیدی که می توانند در ترشح هورمون تستوسترون اختلال ایجاد نمایند. به همین دلیل در ورزشکاران و بدنسازان امکان دارد بروز عوارض عادت ماهیانه بیشتر باشد. به همین دلیل به این افراد اکیدا توصیه می شود که از داروهای استروئیدی استفاده ننمایند.
۲٫ بیماری هایی مانند انواع سرطان ها که منجر به استفاده از رژیم های غذایی محدود می شوند و یا در مردان سالمند با رژیم غذایی کم پروتئین، بروز عوارض حالت عادت ماهیانه مانند افسردگی، غمگینی و ناراحتی ناشی از اختلال عادت ماهیانه بیش از سایر مردان هم سن و سالشان دیده می شود. راه درمان این وضعیت مشاوره با یک متخصص تغذیه در جهت پیروی از یک رژیم غذایی متعادل و متنوع می باشد.
۳٫ انجام جراحی های خاص مانند جراحی های پروستات و بیضه که در ترشح طبیعی تستوسترون اختلال ایجاد می کنند، شدت عوارض عادات ماهیانه را در مردان افزایش می دهند.
۴٫ فقدان خواب یا کم خوابی، از جمله مواردی هستند که می توانند باعث تشدید علائم عادت ماهیانه در مردان شوند. به همین دلیل پزشکان به مردان توصیه می کنند که حتما روزانه هشت ساعت خواب کامل داشته باشند.
پیشگیری قطعی از عادت ماهیانه در مردان
پزشکان معتقدند که داشتن یک شیوه زندگی سالم با اضطراب و استرس پایین، فعالیت بدنی و ورزشی منظم حداقل سه تا پنج بار در هفته هر بار به مدت ۳۰ تا ۴۵ دقیقه و پیروی از یک رژیم غذایی متعادل و متنوع که حاوی مقادیر کافی از منابع پروتئینی و گوشتی باشد، می توانند با کنترل ترشح هورمون تستوسترون در بدن باعث درمان این عارضه در مردان شوند.
چرخه قاعدگی
محاسبه سیکل قاعدگی / شیوه حساب کردن روز تخمک گذاری با استفاده از تقویم
در عادت ماهانه جنسی خانمها تخمک گذاری زمانی رخ میدهد که تخمک بیش از تخمدان آزاد شده و از راه باریک فالوپ پایین آمده باشد، در این صورت اگر تخمک با اسپرم برخورد کرده باشد، نطفه بوجود می آید و حاملگی بوجود می آیدبا توجه به اینکه وقت تخمک گذاری از طریق برنامه ریزی برای حامله شدن دارای اهمیت ویژه ای است، محاسبه ی روز تخمک گذاری در سیکل ماهانه برای زوجهایی که قصد بچه دار شدن دارند مفید خواهد بود.
استفاده از تقویم برای تعیین روز تخمک گذاری
۱ تهیه تقویم
یکی از ساده ترین روشها برای محاسبه ی روز آزاد شدن تخمک، استفاده از تقویم شخصی است. یک تقویم شخصی تهیه کنید و اولین روز شروع عادت ماهیانه (پریود) را درون تقویم علامت گذاری کنید.
* بسیار مهم: توجه داشته باشید که یک سیکل قاعدگی، از روز نخست پریود شدن تا روز قبل از پریود شدن بعدی محاسبه میشود. به عبارت دیگر، تعداد روزهای بین یک پریود، تا پریود بعدی را یک سیکل قاعدگی می نامیم.
تصویر ۱ – علامت گذاری روز نخست عادت ماهانه بر روی تقویم شخصی
بعد از اینکه شروع پریود را در تقویم علامت زدید، تعداد روزهایی که سیکل شما بطول انجامیده است را محاسبه کنید. همانطور که در نکته ی بالا گفتیم، برای شمارش تعداد روزها باید از روز نخست پریود، تا روز قبل از شروع پریود بعدی را شمارش کنید. برای مثال، در تصویر ۱، روز ۹ تیر آغاز سیکل میباشد و اگر طول سیکل را ۲۸ روز در نظر بگیریم، آخرین روز سیکل برابر است با ۵ مردادماه و شروع سیکل بعدی (پریود بعدی) ۶ مرداد خواهد بود.
این روش را برای ۸ (هشت) تا ۱۲ (دوازده) سیکل ادامه دهید. هرچه تعداد سیکلهای محاسبه شده بیشتر باشند، دقت محاسبه ی زمان تخمک گذاری بالاتر خواهد بود.
۲ ایجاد جدول عادات ماهانه
با استفاده از اطلاعاتی که با علامت گذاری روزهای نخستین عادت ماهانه ی خود بدست آورده اید، یک جدول تهیه کنید.
تصویر ۲ – روز شروع پریود و طول دوره ی هر سیکل را به صورت جدول تهیه کنید.
این جدول دارای دو ستون می باشد. ستون نخست محتوی روز آغازین پریود و ستون دوم تعداد روزهایی است که آن سیکل طول کشیده است. توجه داشته باشید که تعداد روزهای سیکل با تعداد روزهایی که خونریزی مشاهده میکنید متفاوت است. در این جدول باید تعداد روزهایی را که سیکل شما طول کشیده است وارد کنید، نه تعداد روزهایی که خونریزی مشاهده کرده اید.
۳ پیش بینی روزهایی که احتمال بارداری وجود دارند
حال میتوانید با استفاده از داده هایی که جمع آوری کرده اید بازه ی زمانی ای را که در آن احتمال باردار شدن شما وجود دارد محاسبه کنید. به طور کلی محاسبه ی روز دقیق و قطعی تخمک گذاری با استفاده از تقویم کار سختی است. در عوض، با استفاده از تقویم میتوانید بازه ی زمانی را که در آن میتوانید برای بچه دار شدن اقدام کنید بدست آورید.
در جدول فوق، از ستون دوم، کوچکترین عدد را پیدا کنید. در واقع این کوچکترین عدد به معنی کوتاه ترین سیکل شما است. سپس عدد ۱۸ را از آن کسر کنید. عدد حاصل را با روز آغازین سیکل فعلی خود جمع کنید. توجه داشته باشید که روز نخست سیکل را هم باید محاسبه کنید. عدد بدست آمده روز نخست از بازه ی زمانی است که میتوانید اقدام به باردار شدن کنید.
در جدول فوق، از ستون دوم، بزرگترین عدد را پیدا کنید. سپس عدد ۱۱ را از بزرگترین عدد بدست آمده از جدول فوق کسر کنید. به تعداد روزهای عدد حاصل شده، از روز نخست شروع سیکل فعلی خود بشمارید. این روز، روز آخر از بازه ی زمانی است که میتوانید اقدام به باردار شدن کنید.
برای درک بهتر موضوع به صورت عددی برای شما مثالی میزنیم. فرض کنید تمام اطلاعات فوق را جمع آوری کرده اید و شروع سیکل فعلی شما در روز ششم از ماه بوده است. حال برای محاسبه ی روز تخمک گذاری در سیکل فعلی به شیوه ی زیر عمل میکنیم:
در تصویر شماره ۲، کوچکترین عدد مربوط به سیکل ۵ است که برابر با ۲۷ میباشد. بنابراین اگر طبق فرمول گفته شده عدد ۱۸ را از ۲۷ کسر کنیم، حاصل عدد ۹ خواهد بود. از آنجا که روز شروع سیکل روز ششم ماه بوده است، ۹+۶ برابر میشود با ۱۵، پس روز شروع برابر با ۱۵ برج خواهد بود.
به همین ترتیب، بزرگترین عدد جدول برابر است با ۳۲ و اگر طبق فرمول عدد ۱۱ را از آن کسر کنیم حاصل عدد ۲۱ خواهد بود. پس روز آخر برابر است با ۲۱ برج. بنابراین شانس باردار شدن شما در بازه ی تاریخی بین ۱۵ تا ۲۱ آن ماه در حداکثر خود قرار دارد.
توجه داشته باشید که اعداد ذکر شده کاملا تصادفی و فقط برای مثال هستند. این بازه ها و اعداد برای هر فرد متفاوت است و باید به صورت جداگانه برای خود محاسبه کنید.
رفتار مناسب با زنان در دوران قاعدگی
رفتار مناسب با زنان در دوران قاعدگی، رفتار با زنان در قاعدگی، برخورد با زنان در زمان پریود،تلاشهایتان برای آرام کردن درد و کجخلقی ناشی از قاعدگی فایده نداشته است؟!
هر ماه برای خانمها به دو قسمت تقسیم میشود؛ دو هفتهای که حالشان خوب است و دو هفتهای که بیحوصله و بیحال هستند! البته شدت این موضوع در افراد مختلف میتواند متفاوت باشد. با این حال اغلب خانمها از یک هفته مانده به قاعدگیشان تغییرات خلقوخو، دردهای سینه، درد زیر شکم، سردرد و… را تجربه میکنند و با وجود همه سختیاش، با آن کنار میآیند. اما گاهی اوقات این علائم آنقدر شدید است که زندگی فرد را مختل میکند! اگر شما هم جزو این دسته از افراد هستید این مقاله را بخوانید.
مقصر اصلی پروژسترون است!
«PMS» مخفف «Premenstrual Syndrome»یا همان «سندروم پیش از قاعدگی» است؛ یعنی تمام اتفاقاتی که در دو هفته دوم سیکل قاعدگی (از ۱۵ روز بعد از اولین روز خونریزی) رخ میدهد. این اتفاقات معمولا بهدلیل تغییرات هورمونی در بدن روی میدهند و بیشتر از همه عامل آن هورمون پروژسترون است. پروژسترون و استروژن هر دو از هورمونهای زنانه هستند که در بدن با هم به حالت تعادل کار میکنند. بالا و پایین رفتن این هورمونها نشان دهنده تخمکگذاری و بعد عدم بارداری و عادتماهانه است.
هورمون استروژن در ابتدای سیکل بالا میرود سپس از نیمه سیکل که فولیکول پاره شده و تخمک آزاد میشود مادهای به نام جسم زرد ایجاد میشود که تولیدکننده پروژسترون است. پروژسترون رحم را به حالت ترشحی در میآورد تا بعدا اگر بارداری اتفاق افتاد جنین بتواند بهراحتی در رحم جایگزین شود و لانهگزینی کند.
عصبی میشوید و به همه گیر میدهید؟
هورمون پروژسترون هم خواص خوب و هم خواص بد دارد. یکی از خواص خوب آن همانطور که ذکر شد نگهداری بارداری و شل کردن رحم است. اما یکی از خواص بد آن احتباس آب است و بیشتر همین عامل است که هم روی سلولهای مغز اثر میگذارد و هم روی اندامها و سینهها. اغلب خانمها معمولا از روز ۱۵ عادتشان حالت سفت شدن و درد سینهها، اختلالات خلقوخو بهصورت افسردگی، تحریکپذیری، عصبانیت و… را نسبت به نیمه اول سیکل تجربه میکنند. بعضی اوقات هم دردهای زیر شکم و ورم اندامها بهخصوص پاها احساس میشود. همگی اینها از علائم PMS هستند.
کدام دارو مناسب شماست؟
برای اصلاح این سندروم و علائم آن پیشنهادات زیادی شده است، یکی از داروهایی که در این زمینه استفاده میشود داروی گیاهی «ویتاگنوس» است. داروی دیگر «سوپرمیکس» یا روغن گل مغربی است.
استفاده از ویتامین E نیز به برخی افراد توصیه میشود؛ بهخصوص مصرف همزمان سوپرمیکس و ویتامین E در کاهش دردهای سینه بسیار موثر است. برای بعضی افراد نیز جهت رفع حالت ورم داروی «اسپیرونولاکتون» توصیه میشود.
این دارو مدر است و باعث کاهش ادم پاها، اندامها و حتی مغز میشود. افرادی که دچار افسردگی شدید میشوند متاسفانه گاهی اوقات ممکن است مجبور باشند از داروهای آرامبخش مثل فلوکستین استفاده کنند. داروهای دیگری هم برای کاهش علائم PMS ذکر شدهاند مثل «بروموکریپتین» یا داروهای تقویتی گیاهی دیگر که از رازیانه گرفته میشوند.
همه داروها را با هم نخورید!
برای همه افراد نمیتوان یک نسخه واحد تجویز کرد. برای مثال بیماران زیادی هستند که برایشان ویتاگنوس تجویز می شود و خوب به آن جواب میدهند. بیمارانی هم هستند که دردهای سینهشان بیشتر است و سوپرمیکس و ویتامین E برایشان تجویز می شود و بعد از مصرف خیلی راحتتر میشوند. یک عده هم هستند که ورمها بیشتر اذیتشان میکند، بنابراین اسپیرونولاکتون برایشان تجویز شده و مشکلشان رفع میشود، پس باید داروها را یکییکی روی بیمار امتحان شود تا مشخص شود به چه دارویی بیشتر جواب میدهد نه اینکه همه این داروها با هم برایش تجویز شود.
این درد را جدی بگیرید و به بیمارستان بروید!
گاهی اوقات افراد در این دوره دردهایی را زیر شکمشان احساس میکنند که بیشتر به علت احتباس آب است، اما گاهی نیز این دردها شدیدتر میشوند زیرا فولیکولی که پاره شده متاسفانه در داخلش خونریزی میکند که به آن «جسم زرد خونریزی دهنده» یا «کورپوس لوتئوم هموراژیک» گفته میشود.
این حالت درست بعد از تخمکگذاری با درد نسبتا شدیدی در زیر شکم همراه است که با سونوگرافی کاملا مشخص میشود. درمان آن هم معمولا فقط نظارت است. اگر بیمار روی درمان ضدانعقادی مثل آسپیرین یا وارفارین باشد حتما باید به پزشک مراجعه کند چون میزان این خونریزی میتواند زیاد باشد. پس عامل هر دردی PMS نیست و نباید نسبت به اینگونه دردهای شدید بیاهمیت بود.
اگر درد واقعا شدید باشد و بیمار نتواند راست راه برود یا نتواند بخوابد حتما باید به بیمارستان یا پزشک معالجش مراجعه کند.
نکته مهم: قبل از مصرف هر گونه دارو یا مکمل حتما با پزشک خود مشورت کنید.
طب سنتی چه پیشنهادی دارد؟
طب سنتی راهکارهایی را برای کنترل علائم و ناراحتیهای دوران قاعدگی پیشنهاد می کند:
* افرادی که مزاج سرد و خشک یا گرم و خشک دارند، بیشتر دچار درد و اختلالهای دوران قاعدگی میشوند که با اصلاح مزاج، میزان دردها کاهش مییابد. برای مثال افرادی که مزاج گرم و خشک دارند، میتوانند با مصرف دم کرده ترکیبات زیره و انیسون از اثرات ضداسپاسم و ضددرد آن بهره ببرند. افرادی که مزاج سرد و خشک دارند هم میتوانند با مصرف دمنوش گلگاوزبان درد خود را کاهش دهند.
* خوردن غذاهایی با طبع سرد مثل ماست یا کاهو ممکن است درد شکم را در قاعدگی افزایش دهد. درمقابل آن، خوردن خوراکیهای به اصطلاح گرم مانند خرما یا نانهای سبوسدار مانند نان جو میتواند دردها را به میزان قابلتوجهی کاهش دهد.
* زنجبیل در بهبود درد قاعدگی مانند اسیدفولیک و ایبوپروفن عمل میکند! اگر هم به طعم آن علاقهای ندارید، میتوانید از کپسولهای زنجبیل استفاده کنید.
* دمکرده بابونه، سنبلالطیب، گلگاوزبان، تمشک و سرخولیک در کاهش درد عادتماهانه و ایجاد آرامش بسیار موثر هستند. هریک از این دمکردهها را میتوانید بهصورت جداگانه یا مخلوط تهیه کنید و به دلخواه در زمان عادت ماهانه مصرف کنید.
* برای کاهش دردهای زیرشکم باید چهار تا پنج روز قبل از شروع عادت ماهانه، روزانه دو نوبت به طور موضعی روغن بابونه را زیر ناف خود ماساژ ملایم دهید، اما انجام این کار در دوران عادت ماهانه توصیه نمیشود.
* ماساژ زیر ناف با روغن زنجبیل در اوقاتی که خونریزی طبیعی و همراه با درد است، در کاهش علائم قاعدگی موثر است.
* از عرق رازیانه و بومادران استفاده کنید، بهخصوص اگر درد همراه با خونریزی زیاد باشد باید از هفت روز قبل، صبحها یک استکان عرق رازیانه رقیق شده با آب و یک استکان عرق بومادران رقیق شده با آب میل کنید. در روزهای دوم و سوم عادت ماهانه هم میتوانید این کار را ادامه دهید.
*یک دوم قاشق غذاخوری سنبلالطیب، یک قاشق مرباخوری گلگاوزبان و یک قاشق مرباخوری بادرنجبویه را با هم مخلوط و دم کرده و در فواصل دو دوره یا در ایام عادت ماهانه میل کنید. این نوشیدنی باعث کاهش استرس، خشم و دردهای قاعدگی میشود.
* اگر پیش از آغاز خونریزی احساس درد میکنید، سه قاشق غذاخوری زرشک پلویی را در یک لیوان آب به مدت یک دقیقه جوشانده و محلول صاف شده آن را پس از ۱۰دقیقه دم کردن، میل کنید. بعد از ۱۰ساعت هم میتوانید بار دیگر از این محلول بنوشید.
* افرادی که خونریزی شان به صورت لکه بینی است، میتوانند برای کاهش درد خود از دمکرده گلگاوزبان استفاده کنند. برای این منظور باید ۱۰گرم گلگاوزبان را به همراه یک عدد لیمو عمانی و دو لیوان آب بجوشانید تا زمانی که تنها یک لیوان از محلول باقی بماند، سپس آن را از صافی رد کرده و بنوشید.
* مصرف روزانه یک لیوان چای دارچین همراه با صبحانه تاثیر بسیار زیادی روی آرامش و کاهش درد قاعدگی میگذارد.
این نکات را از یاد نبرید:
صبور باشید!
شما نباید انتظار داشته باشید زمانی که درد شدید دارید، مصرف یک جوشانده گیاهی به سرعت دردتان را تسکین دهد، بلکه درمانهای گیاهی را باید بهطور مداوم ادامه دهید و صبور باشید. البته قبل از مصرف دستورات گیاهی باید با پزشک متخصص مشورت کنید. گاهی ممکن است درمانهای گیاهی با درمانهای دارویی اختلال پیدا کنند و تاثیر یکدیگر را کاهش یا افزایش دهند یا عوارض جانبی داشته باشند.
قرص ضد بارداری مفید است یا مضر؟
بعضی داروها مانند قرصهای ضدبارداری با تنظیم هورمونها، قاعدگی را راحتتر میکنند. البته یادتان باشد که قرصهای ضدبارداری انواع گوناگون دارند و در افرادی که از قرصهای ضدافسردگی استفاده میکنند، مصرف آنها ممنوع است. همچنین این داروها برای همه خانمها کارساز نیستند و در بعضیها میتوانند علائمی همچون نشانههای سندروم پیش از قاعدگی را ایجاد کنند ازجمله درد سینه و افسردگی.
برنامه غذایی دوران قاعدگی
* یک هفته قبل از شروع عادت ماهانه، بهتر است روزانه از اسفناج بهصورت خام در سالاد همراه با گردو یا بهصورت بخارپز همراه با غذا استفاده کنید.
* مصرف اسیدهای چرب را افزایش دهید. برای این منظور از خوراکیهایی مانند ماهی، آجیلها مثل گردو، بادام یا دانههایی مانند کنجد استفاده کنید.
* مکمل منیزیم مصرف کنید. بعضی خانمها بهدلیل کاهش منیزیم خون، دچار دردهای پیش از دوره ماهانه میشوند، بنابراین به این افراد توصیه میشود یک هفته قبل از عادت ماهانه، شروع به مصرف روزانه میلیگرم منیزیم به علاوه ۵۰ میلیگرم ویتامین ۶B کنند تا کمتر دچار درد و گرفتگی زیر شکم شوند.
* با نزدیک شدن به قاعدگی مصرف ویتامینهای گروه B را افزایش دهید. همچنین میتوانید طبق تجویز پزشک از مکملهای غذایی ویتامین B استفاده کنید، در غیر این صورت مصرف تخممرغ و لبنیات کمچرب هم میتواند به کاهش این عوارض و دردها کمک کند.
* مواد غذایی غنی از کلسیم بخورید؛ ازجمله شیر، ماست، پنیر و سبزیجات سبز برگی مانند اسفناج، جعفری، کرفس و کلم. درواقع باید روزانه ۱۲۰۰میلیگرم کلسیم از مواد غذایی یا مکملها دریافت کنید زیرا این ماده معدنی دردهای قاعدگی را کاهش میدهد. فراموش نکنید که کلسیم بدون وجود ویتامین D نمیتواند جذب بدن شود، پس روزانه ۲۰ دقیقه هم در آفتاب ملایم قرار بگیرید.
* از یک هفته مانده به قاعدگی تا پایان آن مصرف نوشیدنیهای کافئیندار مثل چای و قهوه پررنگ و نوشابه کولا را کاهش دهید یا کلا قطع کنید. کافئین شما را تبدیل به یک خانم زودرنج و بهشدت حساس میکند!
* تعداد وعدههای غذاییتان را افزایش دهید و در هر وعده حجم کمی غذا بخورید تا نفختان کاهش پیدا کند. توصیه میشود روزانه ۶وعده کوچک به جای سه وعده بزرگ غذا بخورید.
روزی هشت تا ۱۲ لیوان آب بخورید تا دچار کمآبی نشوید. کمآبی باعث تشدید سردرد و خستگی میشود.
خوراکی های مضر برای دوران قاعدگی
خیلی از خانمها در روزهای قبل از قاعدگی سراغ خوراکیهای شیرین و شور میروند. این درحالی است که مصرف خوراکیهای شور باعث افزایش احتباس آب در بدن و مصرف خوراکیهای شیرین باعث افزایش خوابآلودگی میشود. نمک همچنین باعث تشدید پف و ورم بهخصوص در ناحیه صورت میشود. قند نیز شما را چاق میکند و به شکل چربی در بدنتان ذخیره میشود. پس هر زمان که خواستید سراغ بسته چیپس و… بروید به جای آن چند ساقه کرفس یا خیار را بهصورت خلالی خرد کنید و با سس مخلوط ماست، سرکه بالزامیک، روغنزیتون و لیموترش میل کنید.
تاثیر ورزش در دوران قاعدگی
فعالیت و ورزش سبک در این دوران نهتنها منعی ندارد بلکه به عضلات آرامش میدهد و مشکلات جسمی و روانی قبل از قاعدگی را کاهش میدهد. باید بدانید که بدترین کار، دراز کشیدن روی تخت و بیحرکت ماندن است؛ پس حتما روزانه ۳۰ تا ۴۵دقیقه ورزشهای هوازی و کششی مثل یوگا، پیادهروی، ایروبیک ملایم، دوچرخهسواری، شنا و … انجام دهید. دو تا سه بار در هفته نیز میتوانید ورزشهای سنگینتر مانند وزنهبرداری را انجام دهید. یادتان نرود تنها زمانی از ورزش نتیجه میگیرید که آن را بهصورت برنامه روزانه دربیاورید. ورزش کردن فقط در هفته قبل از عادتماهانه اثربخش نخواهد بود.
مسکن مناسب برای درد قاعدگی
برای کنترل درد عادت ماهانه استفاده از مسکنهایی مثل استامینوفن، دیکلوفناک، ژلوفن، بروفن و ناپروکسن یا ترکیبات کاهنده اسپاسم مانند هیوسین پیشنهاد میشود. استفاده از این ترکیبات همچنین باعث کاهش میزان خونریزی خواهد شد. اگرچه اغلب این مسکنها نیازی به نسخه پزشک ندارند اما بدون عوارض جانبی هم نیستند. برای مثال افراد زیر ۱۶ سال نباید آسپیرین بخورند و افراد مبتلا به آسم نباید ایبوپروفن مصرف کنند. به یاد داشته باشید که کمعارضهترین مسکن، استامینوفن است.
نکات مهم برای دوران قاعدگی
گرما بهترین دوست شماست!
* کیسه آب گرم را روی شکم، کمر و لگن خود قرار دهید یا اینکه میتوانید از حوله های گرم یا تشک حرارتی برای این کار استفاده کنید. گرما جریان خون را افزایش داده و به عضلات استراحت میدهد.
* دوش آب گرم بگیرید! در دوران قاعدگی، حمام کردن روزانه نه تنها ضرری ندارد بلکه مفید هم هست. این کار باعث کاهش درد، خستگی، کسالت و از بین رفتن بوی بد میشود. یادتان باشد که هنگام استحمام، شستوشوی بدن باید بهصورت ایستاده انجام شود و از نشستن درون وان آب خودداری کنید.
* از تماس با آب و هوای سرد و نشستن در مکانهای بسیار سرد یا بسیار گرم در این دوره پرهیز کنید.
مراقب عفونت های زنانه باشید!
عفونت زنان : به علت باز بودن دهانه رحم در دوران قاعدگی توجه به بهداشت فردی اهمیت بیشتری پیدا میکند. پس برای پیشگیری از عفونت در دوران قاعدگی باید پس از هر بار دستشویی رفتن، ناحیه تناسلی را با دستمال تمیز کاملا خشک کنید. همچنین تا حد امکان سعی کنید برای شستوشو از آب سرد استفاده نکنید زیرا ممکن است باعث انقباض و درد زیر شکم شود. نوارها را نیز هر سه تا چهار ساعت یک بار حتما عوض کنید.
قاعدگی در دوران شیردهی
قاعدگی در دوران شیردهی : اکثر مادرانی که به نوزاد خود شیر می دهند، تا سه ماه بعد از زایمان عادت ماهانه نمی شوند، ولی بعد از آن قاعده می شوند. البته مادران شیردهی هم وجود دارند که یک تا دو سال بعد از زایمان، عادت ماهیانه می شوند. طبق تحقیقات مشخص شده است که یک سری عوامل در شروع قاعدگی موثرند.
شیردهی
طی قاعدگی، خانم ها به واسطه از دست دادن مقدار قابل توجهی خون، انرژی خود را از دست می دهند. حال اگر خانمی هم به نوزاد خود شیر دهد و هم عادت ماهیانه شود، انرژی از دست رفته او چند برابر می شود. بنابراین عادت ماهیانه نشدن برای مادران شیرده، مزیتی تلقی می شود.
همچنین شیردهی مداوم مادر به نوزاد خود، یکی از راه های جلوگیری از بارداری محسوب می شود، اما یک سری شروط دارد.
نکته ای که مادران شیرده باید بدانند شناخت عواملی است که در بازگشت تخمک گذاری و به تبع آن شروع قاعدگی تاثیر می گذارد. همچنین مادر باید بداند که چه عواملی در عقب انداختن چرخه قاعدگی موثر می باشد.
هر فردی با فرد دیگر متفاوت است (تفاوت های فردی) و این تفاوت ها در شروع عادت ماهیانه پس از زایمان هم وجود دارد. اگرچه اکثر مادرانی که به نوزاد خود شیر می دهند، تا سه ماه بعد از زایمان عادت ماهانه نمی شوند، ولی بعد از آن قاعده می شوند.
البته مادران شیردهی هم وجود دارند که یک تا دو سال بعد از زایمان، عادت ماهیانه می شوند. طبق تحقیقات مشخص شده است که یک سری عوامل در شروع قاعدگی موثرند.
تغذیه نوزاد فقط با شیر مادر طی شش ماه اول زندگی
اگر مادر طی شش ماه اول زندگی، به صورت مداوم و پی در پی به نوزاد خود شیر بدهد و هیچ گونه ماده غذایی دیگری به او ندهد، می تواند تا حدی مطمئن باشد که این کار، تخمک گذاری را سرکوب می کند و شروع قاعدگی را عقب می اندازد.
تحقیقات نشان داده است که اگر بین وعده های شیردهی، موادغذایی دیگری به نوزاد داده شود، جایگزین چند وعده شیردهی می شود و فاصله بین وعده های شیر دهی را افزاش می دهد. در نتیجه سبب می شود که هورمون پرولاکتین کمتر ترشح شود.
اگر نوزاد سینه مادر را بمکد، این مکش سبب تحریک ترشح هورمون پرولاکتین می شود که این هورمون، تخمک گذاری و قاعدگی را عقب می اندازد
هورمون پرولاکتین که از غده هیپوفیز ترشح می شود سبب ترشح شیر از سینه مادر می شود و از طرف دیگر این هورمون مانع تخمک گذاری می گردد. لذا ترشح کم هورمون پرولاکتین، احتمال تخمک گذاری را افزایش می دهد.
ولی بعد از شش ماهگی، باید موادغذایی دیگری غیر از شیر مادر به کودک داد.
مکیدن سینه مادر
شاید به نظر اکثر افراد، مکیدن شیر مادر توسط نوزاد، فقط برای تغذیه نوزاد است و هیچ تاثیری بر بدن مادر نخواهد داشت. اما این گونه نیست.
اگر نوزاد سینه مادر را بمکد، این مکش سبب تحریک ترشح هورمون پرولاکتین می شود که این هورمون، تخمک گذاری و قاعدگی را عقب می اندازد.
بنابراین توصیه می شود که مادران از دادن پستانک و شیشه شیر به نوزاد تا حد ممکن خودداری کنند و اکثر مواقع، تغذیه با شیر مادر و از طریق سینه مادر انجام بگیرد.
تغذیه نوزاد با شیشه شیر، زمان مکیدن نوزاد از سینه مادر را کاهش می دهد و سبب کاهش ترشح پرولاکتین می شود و احتمال تخمک گذاری را افزایش می دهد.
مادران شیردهی که احتمال دارد خیلی زود عادت ماهیانه شوند، دارای خصوصیات زیر می باشند:
– فرزند شیرخواری دارند که بیش از چهار ساعت پشت سر هم در طی روز و یا شش ساعت پشت سر هم در طی شب می خوابند و شیر مادر خودرا نمی خورند.
– کودکشان از پستانک و یا از شیشه شیر استفاده کند.
– نوزاد شیرخوار علاوه بر شیر مادر، غذا های کمکی مصرف کند نظیر شیر خشک و… .
– نوزاد شیرخوار ساعات زیادی از مادر دور است، مثل مادران شاغل.
رعایت برنامه منظم شیردهی، یکی از عوامل مهم در جلوگیری از بارداری به روش طبیعی می باشد
تذکر :
اگر می خواهید طی چند ماه پس از تولد فرزندتان، به صورت طبیعی از بارداری جلوگیری کنید، باید نوزادتان را فقط با شیر خودتان تغذیه کنید.
فواصل منظم شیردهی را رعایت کنید و سر ساعت به نوزاد خود شیر دهید.
رعایت برنامه منظم شیردهی، یکی از عوامل مهم در جلوگیری از بارداری به روش طبیعی می باشد.
هنگامی که قاعدگی در طی شیردهی شروع می شود
مادرانی که در طی دوران شیردهی عادت ماهانه می شوند (منظور شش ماهه اول شیرخوارگی می باشد)، از بی قراری های فرزند خود شکایت دارند. شاید علت این بیقراری، به افت موقتی مقدار شیر در شروع عادت ماهیانه مربوط باشد.
علاوه بر این، مادران در اوایل دوران عادت ماهیانه حساس و تحریک پذیر می شوند و همین امر سبب می شود آستانه تحمل آنها برای بیقرای های کودکشان پایین بیاید.
علاوه بر این، مدتی طول می کشد تا عادت ماهیانه پس از زایمان منظم شود و همین بی نظمی در عادت ماهیانه، دلیل دیگری بر حساس شدن مادران در این دوره می باشد.
تذکر
مادران شیردهی که طی شش ماه اول بعد از زایمان، عادت ماهیانه می شوند، باید دقت لازم را در جلوگیری از بارداری داشته باشند.
این افراد باید روش های جلوگیری از بارداری متناسب با شرایط خود را از پزشک بپرسند، زیرا بارداری در طی شش ماه پس از زایمان، صدمات جبران ناپذیری به سلامت مادر و جنین و نوزاد شیرخوار وارد می کند.
از طرفی مادر هنوز توان از دست رفته خود در طی بارداری را بدست نیاورده است.
از طرف دیگر نوزاد شیرخوار هم باید به محض باردار شدن مادر، از شیر او محروم شود.
همچنین شرایط مناسب برای رشد جنین تازه نیز مهیا نمی باشد.
شروع زودهنگام عادت ماهیانه پس از زایمان، زمانی مضر می باشد که فواصل عادت ماهیانه منظم نیست و ممکن است مادر به گمان خود باردار نباشد و اصول جلوگیری از بارداری را رعایت نکند.
قاعدگی بدون تخمک گذاری
سیکل های قاعدگی بدون تخمک گذاری / نداشتن ترشحات تخمک گذاری با وجود پریود منظم!
تخمک گذاری چیست؟
تخمک گذاری به زمانی گفته می شود که یک تخمک (یا در برخی موارد نادر بطور طبیعی بیشتر از یک تخمک) از تخمدان آزاد می شود و این زمان را “دوره باروری” در سیکل قاعدگی می نامند. هر ماه، یک تخمک در درون تخمدان شما به بلوغ می رسد. هنگامی که اندازه آن به حد معینی رسید، تخمک از تخمدان آزاد شده و درونِ لوله های فالوپ، به طرف رحم حرکت می کند. اینکه در هر بار، کدام تخمدان یک تخمک آزاد می کند، نسبتا نامشخص است. آنچه مشخص است این است که وظیفه تخمک گذاری در سیکلهای قاعدگی به صورت منظم و یکی در میان، بین تخمدانها تقسیم نمی شود.
زمان تخمک گذاری درخانم ها فرق می کند .در برخی از خانم ها ساعت دقیق و مشخصی برای تخمک گذاری دیده می شود و هر ماه در یک روز مشخص تخمک گذاری انجام می شود.
چگونه می توانم زمان تخمک گذاری و حداکثر آمادگی برای بارداری را تشخیص دهم؟
زمانی را که دوره پریود بعدی شما آغاز می شود در نظر بگیرید، سپس ۱۲ تا ۱۶ روز از آن کم کنید. این چند روز، همان محدوده زمانی است که احتمال تخمک گذاری شما در آن بسیار زیاد است. برای خانمهایی که یک دوره کامل آنها ۲۸ روز طول می کشد، چهاردهمین روز معمول روز تخمک گذاری است. برای استفاده از این روش، شما باید بدانید که دوره کامل شما معمول چند روز طول می کشد.
با این حال، بهترین روش برای تعیین زمانی که احتمال باروری شما در آن حداکثر است این است که به وضعیت بدنی خود توجه کنید و روش تشخیص نشانه های تخمک گذاری را فرا بگیرید.
تخمک گذاری
خانم های دیگر در وقت های مختلفی تخمک گذاری می کنند. نخستین گام شما توجه به نشانه های تخمک گذاری است .
نشانه های کلی تخمک گذاری
نشانه هایی که در بیشتر خانم ها رخ می دهد . باردارشدن به تخمک گذاری بستگی دارد . بنایر این آشنایی شما با تخمک گذاری و زمان و چگونگی آن اهمیت زیادی دارد. برای آگاهی یافتن از این موارد ، بخش های پایینی را بخوانید تا درباره نشانه ها و این که چگونه زمان تخمک گذاری را پیدا و ثبت نمایید، بیاموزید.
نشانه های تخمک گذاری عبارتند از:
· تغییر مایع سروکس
· تغییرات نمایه دمای پایه بدن
· میتیل اشمرز
· تقویت حس های چشایی، بویایی یا بینایی
· سایر علائم نشانههای زیر را ثانوی محسوب میکنند، زیرا در همه زنان یا تعداد زیادی از آنها دیده نمیشوند: لکهبینی، حساسیت پستانها، دلدرد، آروغزدن، افزایش حساسیت در حسهای مختلف و تقویت میل جنسی.
واقعیت های کلیدی در باره تخمک گذاری
– یک تخمک پس از تخمدان تنها ۲۴ – ۱۲ ساعت عمر می کند (معمولا درهر تخمک گذاری، یک تخمک رها می گردد.)
– عواملی چون استرس، بیماری یا بهم ریختن برنامه ی روزمره می توانند روی تخمک گذاری اثر داشته باشند
– بندرت در خانم هایی، هنگام تخمک گذاری، لکه بینی پیش می آید.
– کاشته شدن تخمک بارورشده، بین ۱۲ – ۶ روز پس از تخمک گذاری رخ می دهد.
– هر زن با میلیون ها تخمک نابالغ که درانتظار تخمک گذاری اند، به دنیا می آید.
– یک عادت ماهانه می تواند، بدون وقوع تخمک گذاری رخ دهد.
– تخمک گذاری می تواند بدون وقوع عادت ماهانه ای رخ دهد.
به طور خلاصه دلایل عدم تخمک گذاری را در چند مسیر می توان بررسی کرده:
در گروه اول عدم تخمک گذاری به دلایل مشکلات در هورموهان های تحریک کننده و بالادستی تخمدان و گروه دوم مشکل در تخمدان ها.
در گروه اول که حجم عظیمی از مراجعات به مراکز ناباروری را نیز به خوداختصاص می دهد غیرطبیعی بودن دو هورمون معمولا بیشتر از بقیه دیده میشود:
۱-هورمون تیروئید : که کم کاری غده تیروئید علت آن میتواند باشد
۲- هورمون پرولاکتین : افزایش میزان پرولاکتین در خون که مثلا می تواند در اثر وجود یک تومور خوش خیم در غده هیپوفیز مغز باشد.
البته نکته امیدوار کننده در هر دوی این بیماران این است که اگر بیماری مذکور درمان شود در نتیجه ما شروع تخمک گذاری طبیعی را در بیمار خواهیم دید که علامت مشخصه ان شروع سیکل های ماهیانه است.
اما در گروه دوم که مشکل مربوط به عملکرد غیر طبیعی تخمدان است کار مقداری سخت تر می شود.
در این گروه ۳ دسته بیماران را می توانیم مشاهده کنیم:
دسته اول:
بیمارانی که اختلال در تخمدان انها در هر سنی ممکن است رخ دهد.تست تشخیص این ها بالا بودن مقدار هورمون های تحریک کننده تخمدان ها یعنی LH و FSH است.درمان ناباروری در این گروه باید به مدد تکنیک های IVIوIUI انجام شود.
دسته دوم:
در این دسته افراد سطح پرولاکتین طبیعی است و در ضمن وLH و FSH بالا نرفته است اما در این افراد استروژن کم تر از حد طبیعی در خون است ومعمولا با hypothalamic Amnorrhea شناخته می شوند پروژستین وتشخیص این ها عدم خونریزی به دنبال تجویز است.البته درمان این افراد به این صورت است که GnRH را به صورت پالسی به بیمار تجویز می کنند.
بسیاری از این بیماران به clomiphene پاسخ نمی دهند اما پاسخ ان ها به hMG و HCG قابل توجه است و خطرحاملگی چند قلو را هم زیاد می کند.
دسته سوم:
بیمارانی هستند که علی رغم گروه بالا که در مقابل پروزسترون عکس العمل نداشتند در این دسته بعد از تجویز پروژستین شاهد پدیده خونریزی ماهیانه هستیم. به طور عمومی این بیماران را در گروه سندرم تخمدان پلی کیستیک جای می دهیم درحالی که در واقعیت بیماری این افراد می تواند طیف وسیعی از علائم بالینی از یک نقص کوچک در فاز لوتئال تا یک نقص کامل تخمک گذاری و بالا بودن میزان اندروژن را شامل شود.
این افراد از نظر استروژن معمولا وضعیت خوبی دارند.
بسیاری از این افراد که دارای نقص خفیفی هستند به clomiphene پاسخ مثبت می دهند به این صورت که مقدار معینی معمولا mg100 از clomiphene طی پنج روز اول سیکل قاعدگی تجویز می شود. معمولا حاملگی در این افراد به صورت حاملگی تک قلو صورت می گیرد واولین نشانه ان نیز بالا رفتن hCG است.اما برای بیماران که به این درمان پاسخ نداده اند معمولا درمان با ترکیب hCG وhmg موثر واقع می شود. درمان این بیماران بین روزهای ۲ تا ۵سیکل اغاز می شود.
در طول ۶ روز بعد هر روز تخمدان ها از طریق سونوگرافی کنترل می شود و نیز سطح استرادیول سنجیده می شود.می توان هنگامی که یک یا چند فولیکول قطرشان بهmm18 رسید در ان زمان جهت تخمک گذاری داروی hMG را به مریض تجویز کنیم.
قاعدگی در دوران بارداری
عادت ماهانه در بارداری ممکن است؟
چنین چیزی امکان ندارد. به عبارتی احتمال خونریزی واژینال در دوران بارداری وجود دارد اما نه به دلیل عادت ماهانه شدن بلکه به دلایل متعدد دیگری.
لکه بینی در دوران حاملگی، موضوعی متفاوت از دورههای معمولی پریود پیش از بارداری است. با این وجود، خانمها از آن بهعنوان پریود شدن در حاملگی یاد میکنند. لکه بینی به معنای خونریزی واژینال خفیف بوده که رنگ لکه خونی بین قرمز تا قهوهای متغیر است. در هفتههای اول بارداری، لکه بینی خفیف یک اتفاق رایج است. از هر پنج خانم باردار، یک نفر در سه ماهه اول بارداری لکه بینی پیدا میکند. اما این لکه بینی و خونریزی به معنی عادت ماهانه در دوران بارداری است؟ خیر، چنین چیزی امکان ندارد. به عبارتی احتمال خونریزی واژینال در دوران بارداری وجود دارد اما نه به دلیل عادت ماهانه شدن بلکه به دلایل متعدد دیگری.
چرا در دوران بارداری عادت ماهانه نمیشویم؟
در چرخه قاعدگی ماهانه هر بار تخمکی آزاد شده و خود را به نزدیکی رحمی میرساند. در این حین دیواره داخلی رحم برای محافظت از نطفهای که احتمالا شکل میگیرد ضخیم و پرخون میشود. حال اگر تخمک بارور نشود، دیواره رحم ریزش کرده و خونریزی ماهانه آغاز میشود. خانم باردار در بدنش تخمکی دارد که از قبل بارور شده بنابراین در پایان چرخه قاعدگیاش دیگر دیواره رحم فرو نمیریزد و عادت ماهانه نمیشود. به همین دلیل یکی از سادهترین و ابتداییترین علائم تشخیص بارداری «عادت ماهانه نشدن» است.
علل خونریزیهای دوران بارداری
۱٫ لانهگزینی جنین:
در ابتدای بارداری معمولا خانمها یک بار خونریزی دارند آن هم زمانی که نطفه -که از این به بعد جنین نام دارد- به دیواره رحم میچسبد. این خون به صورت لکههای صورتی روشن یا قهوهای روی لباس دیده میشود.
۲٫ سه ماهه اول:
a. بارداری خارج رحمی: بعضی از خانمها تصور میکنند بارداری خارج رحمی یعنی تخمکی مجددا در رحم بارور شود. در اصل این مشکل زمانی ایجاد میشود که جنین به جای رشد در داخل رحم وارد لولههای فالوپ (لولههایی که از بالا به رحم وصل میشوند و از تخمدانها میآیند) شده و در آنجا رشد میکند.
b. سقط: گاهی خونریزی در این دوره به دلیل سقط جنین است که معمولا حدود هفته دوازدهم بارداری رخ میدهد.
c. عفونت گردن رحم
d. ایجاد لخته خونی پشت جفت (بند ناف) در حال رشد
تمام خونریزیهای سه ماهه اول مهم هستند و در صورت ایجاد باید با پزشک متخصص زنان در میان گذاشته شوند. به خصوص خونریزیهایی که قبل از اولین سونوگرافی ( زمانی که بارداری داخل رحم تایید میشود) رخ میدهند
۳٫ سه ماهه دوم و سوم:
خونریزیهای این دوره بارداری هم مهم هستند و هیچ ارتباطی به عادت ماهانه شدن ندارند و میتوانند به دلایل زیر باشند:
جفت سرراهی: در یک بارداری معمولی جفت باید در نیمه بالایی رحم قرار گیرد که گاهی جفت به قسمت پایینی رحم (گردن رحم یا سرویکس) آمده و این ناحیه را مسدود میکند گاهی هم قسمتی از عروق جفت در قسمت بالای سر جنین نمایان میشود.
جدا شدن زودرس جفت ( با درد شکمی همراه است)
زایمان زودرس
در بعضی خانمها هنگامی که کیسه آب پاره میشود، امکان دارد در مایع خارج شونده از بدن خون دیده شود
به طور کلی اگر در دوران بارداری روی لباستان لکه خون دیدید خونسردی خودتان را حفظ کنید، چون احتمال اینکه خطری جدی شما و جنینتان را تهدید کند، کم است. اما حتما پزشک معالجتان را در جریان بگذارید.