سرطان / تعریف / انواع / نام دیگر / تاریخچه / عکس
آنچه که باید درباره سرطان بدانید
سرطان سبب تقسیم غیر قابل کنترل سلول ها می شود. این امر می تواند منجر به تومور، آسیب سیستم ایمنی بدن و دیگر نقص های کشنده شود.
در امریکا، طبق گزارشی که در سال 2018 از جامعه سرطان امریکا منتشر شده، تا 1 ژانویه 2016 15.5 میلیون نفر به سرطان مبتلا بوده اند.
در این مقاله، ما به آزمایش انواع سرطان، نحوه رشد بیماری و درمان های بسیاری که می توانند به بهبود زندگی و بالا رفتن میزان حیات افراد کمک کنند می پردازیم.
در این مطلب می خوانید:
سرطان چیست؟
تفسیر واژه سرطان بسیار گسترده بوده و به توصیف نوعی بیماری می پردازد که در نتیجه تغییرات سلولی و رشد و تقسیم غیر قابل کنترل آنها بوجود می آید.
سلول های سرطانی در چرخه حیات یک سلول و در زمان مشخص از بین نمی روند.
برخی از انواع سرطان ها سبب رشد سریع سلول می شوند، در حالی که میزان رشد و تقسیم انواع دیگر سرطان آهسته تر است.
شکل های مشخص سرطان منجر به رشد مشهودی می شوند که تومور نام دارند، درحالی که در بعضی سرطان ها مانند سرطان خون این قاعده وجود ندارد.
بیشتر سلول های بدن عملکرد و طول عمر مشخصی دارند. شاید مرگ سلول ها چیز بدی بنظر برسد، اما این امر بخشی از یک پدیده طبیعی و سودمند است که مرگ سلولی نامیده می شود.
یک سلول دستورالعملی درباره مرگ خود دریافت می کند تا بدن بتواند سلول جدیدتری که عملکردی بهتر دارد را جایگزین آن کند. سلول های سرطانی فاقد اجزایی هستند که طی آن بتوانند دستور توقف تقسیم شدن را دریافت نموده و از بین بروند.
در نتیجه، این سلول ها در بدن ساخته شده و از اکسیژن و مواد غذایی دیگر سلول ها استفاده می کنند. سلول های سرطانی می توانند سبب تشکیل تومور شده، به سیستم ایمنی بدن آسیب رسانده و منجر به تغییراتی شوند که از عملکرد منظم بدن جلوگیری می کنند.
این سلول ها در ابتدا فقط در یک قسمت بدن حضور دارند، اما توسط غدد لنفاوی به دیگر قسمت های بدن تعمیم می یابند. گروهی از سلول های ایمنی در سراسر بدن وجود دارند.
دلایل سرطان
دلایل بسیاری برای سرطان وجود دارد که می توان از برخی از آنها پیشگیری نمود.
مثلا طبق داده های گزارش شده در سال 2014، سالانه در امریکا 480000 نفر بخاطر استعمال دخانیات جان خود را از دست می دهند.
علاوه بر سیگار عوامل دیگری هم در ابتلا به سرطان وجود دارد:
- مصرف زیاد الکل
- عدم فعالیت جسمانی
- وزن زیاد
- تغذیه نامناسب
دلایل دیگر سرطان قابل پیشگیری نمی باشند. یکی از این عوامل پر خطر سن فرد می باشد. طبق گزارشات جامعه سرطان امریکا، 87% سرطان ها، در افراد بالای سن 50 سال شناسایی شده است.
آیا سرطان ژنتیکی است؟
عوامل ژنتیکی می توانند در شیوع این بیماری نقش داشته باشند.
کد ژنتیکی فرد زمان تقسیم و از بین رفتن سلول ها را مشخص می کند. تغییرات در ژن ها می تواند منجر به دستورالعمل های غلط و بروز سرطان شود.
ژن ها همچنین بروی تولید پروتئین توسط سلول ها تاثیر می گذارند، همین پروتئین ها عامل جابجایی دستورالعمل ها برای رشد و تقسیم سلولی هستند.
برخی ژن ها سبب تغییر پروتئین هایی می شوند که معمولا سلول های آسیب دیده را ترمیم می کنند. این امر منجر به سرطان می شود. درصورتی که والدین دارای این ژن ها باشند، ممکن است ژن ها به کودکانشان نیز انتقال یابد.
برخی تغییرات ژنتیکی پس از تولد اتفاق می افتد و فاکتورهایی مانند سیگار کشیدن و قرار گرفتن در معرض آفتاب، می توانند این ریسک را افزایش دهند.
تغییرات دیگری که منجر به سرطان می شوند در سیگنال های شیمیایی اتفاق می افتند که نحوه قرار گیری بدن را مشخص نموده و به بیان ژنهای خاصی می پردازند.
در نهایت، استعداد یک فرد در ابتلا به نوعی سرطان می تواند ارثی باشد. این امر از نظر پزشکان، سندروم وراثتی سرطان عنوان می گردد. تحولات ژنتیکی وراثتی بصورت چشمگیری منجر به شیوع 5-10% سرطان می شوند.
درمان سرطان
تحقیقات خلاقانه سبب توسعه روش های درمانی و پزشکی جدید شده است.
پزشکان معمولا براساس نوع سرطان، مرحله تشخیص و سلامتی کلی بیمار، به ارائه درمان می پردازند.
در ادامه به بیان برخی رویکردهای مربوط به درمان سرطان می پردازیم:
- هدف از شیمی درمانی، از بین بردن سلول های سرطانی مخصوصا رشد و تقسیم سریع آنها با دارو می باشد. داروها می توانند به کوچک شدن تومورها کمک کنند اما عوارض جانبی این نوع سرطان معمولا شدید است.
ریزش مو یکی از عوارض جانبی شیمی درمانی می باشد. هرچند، پیشرفت های صورت گرفته در درمان، درحال بهبود چشم انداز آن برای بیماران سرطانی است.
- هورمون درمانی شامل استفاده از داروهایی است که کارکرد یا مداخله هورمون ها در توانایی بدن در تولید آنها را تغییر می دهند. استفاده از این رویکرد در سرطان هایی مانند پروستات و سینه که هورمون ها نقشی مهمی در آنها ایفا می کنند، بسیار رایج می باشد.
- ایمن درمانی با استفاده از داروها و درمان های دیگر سبب تحریک سیستم ایمنی و تشویق آن به مبارزه با سلول های سرطانی می شود. “قسمت کنترل کنندگان و انتقال سلول گیرنده” مثال های موجود در این نوع درمان می باشند.
- درمان دقیق یا شخصی شده نیز رویکردی جدید و درحال توسعه است. در این رویکرد با آزمایش ژن ها می توان بهترین درمان برای سرطان مخصوص هر فرد را تعیین نمود. هرچند، محققان در تلاش برای نشان دادن کارایی این درمان برای تمامی انواع سرطان ها هستند.
- در پرتو درمانی برای از بین بردن سلول های سرطانی از پرتوی با شدت بالا استفاده می شود. همچنین به تجویز پزشک می توان برای کوچک نمودن تومور قبل از جراحی یا کاهش علائم مربوط به آن، از پرتو درمانی استفاده کرد.
- پیوند سلول های بنیادین می تواند برای افراد مبتلا به سرطان های خونی و لنفاوی سودمند باشد. این درمان شامل حذف سلول هایی نظیر گلبول های سفید و قرمز خون می شود که در شیمی درمانی یا پرتو درمانی آسیب دیده اند. در ادامه، تکنسین های آزمایشگاه این سلول ها را تقویت کرده و به بدن باز می گردانند.
- جراحی بعنوان روشی درمانی برای بیماران دارای تومور سرطانی صورت می گیرد. جراح برای کاهش شیوع بیماری یا پیشگیری از آن می تواند غدد لنفاوی را نیز حذف کند.
- درمان های موضعی نیز با هدف جلوگیری از انتشار سلول های سرطانی بکار برده می شوند. همچنین می توانند سبب تحریک سیستم ایمنی شوند. داروهای زیر مولکولی و پادتن های تک تاگی دو مثال در این گونه درمان ها هستند.
پزشکان برای افزایش کارایی می توانند از بیش از یک روش در درمان استفاده کنند.
بیشتر بخوانید:
سرطان، افسردگی و اضطراب: اهمیت دادن به سلامت جسمی و روانی خود برای بهبود بیماری
انواع سرطان
طبق گزارش موسسه ملی سرطان، در امریکا شایع ترین نوع سرطان، سرطان سینه است، که سرطان ریه و پروستات در رتبه های بعدی قرار داند، در این میان سرطان های پوستی غیر ملانوم از این یافته ها مستثنی هستند.
هر ساله در کشور سرطان در بیش از 40000 نفر تشخیص داده می شود، این سرطان ها به شرح زیر می باشند:
- مثانه
- روده بزرگ و مقعد
- کلیه
- خون
- کبد
- ملانوم
- لنفوم غیر هوچکین
- پانکراس
- تیروئید
- زبان
- دهانه رحم
- تخمدان
- معده
- تیروئید
کشیدن سیگار خطر ابتلا به انواع سرطان را افزایش می دهد.
دیگر انواع سرطان کمتر دیده می شوند. طبق گزارشات موسسه ملی سرطان، بیش از 100 نوع سرطان وجود دارد.
گسترش سرطان و تقسیم سلولی
پزشکان سرطان را بر اساس دو موضوع طبقه بندی می کنند:
- مکان شروع آن در بدن
- بافت هایی که سرطان در آنها شکل می گیرد
مثلا، تومور سرطانی سارکوم در استخوان ها و بافت های نرم گسترش می یابد، درحالی که کارسینوما که رشد بدخیم سلول های اپیتلیال است، در سلول هایی شکل می گیرد که سطوح خارجی و داخلی بدن را پوشش می دهند. سلول بنیادین کارسینوما در پوست شکل می گیرد، درحالی که ادنوکارسینوم در سینه رشد می کند.
وقتی سلول های سرطانی به دیگر قسمت های بدن نفود کنند، واژه پزشکی استفاده شده برای این فرایند “هجوم مریضی” نامیده می شود.
شخص می تواند در یک زمان به بیش از یک نوع سرطان مبتلا شود.
دورنما
پیشرفت های انجام شده در زمینه تشخیص سرطان، افزایش آگاهی از ریسک استعمال دخانیات و کاهش مصرف آن منجر به کاهش سالانه تعداد تشخیص ها و مرگ و میر ناشی از سرطان شده است.
طبق گزارش جامعه سرطان امریکا، بین سال های 1991-2015 میزان مرگ و میرها در این زمینه 26% کاهش یافته است.
در شخص مبتلا به سرطان، دور نما به میزان گسترش سرطان، نوع، شدت و مکان آن بستگی دارد.
نتیجه گیری
سرطان سبب تقسیم غیر قابل کنترل سلول ها می شود. همچنین مانع از مرگ طبیعی آنها در چرخه حیات سلولی می شود.
فاکتورهای ژنتیکی و انتخاب سبک زندگی، مانند سیگار کشیدن، می تواند موجب گسترش بیماری شود. فاکتورهای زیادی بروی نحوه تعامل DNA با سلول ها و هدایت نوع تقسیم و مرگ آنها تاثیر می گذارند.
سرطان سینه پس از سرطان پوست غیر ملانوم، شایع ترین نوع سرطان در دنیا می باشد. هرچند، بیشتر مرگ و میرهای مربوط به این بیماری بواسطه سرطان ریه اتفاق می افتد.
درمان ها مدام درحال پیشرفت هستند. شیمی درمانی، پرتو درمانی و جراحی تنها نمونه ای از این درمان ها می باشند. برخی افراد از موارد درمانی جدیدتر مانند پیوند سلول بنیادین و درمان دقیق بهره مند می گردند.
میزان تشخیص و مرگ و میر ناشی از سرطان هر ساله در حال کاهش است.
